Pages

Thứ Bảy, 6 tháng 8, 2011

Các nguyên nhân gây sốt

Khi nhiệt độ cơ thể tăng trên 37,50C (có khi lên đến trên 400C) thì được gọi là sốt. Sốt làm người bệnh rất khó chịu, nếu không tìm ra được nguyên nhân để điều trị thì rất nguy hiểm.

Sốt và phản ứng cơ thể

Sốt là một phản ứng của cơ thể đối với các tác nhân gây bệnh. Bình thường nhiệt độ của cơ thể là 37độ C, trung bình thân nhiệt tăng lên 1 độ C thì nhịp tim tăng từ 10-15 nhịp/1 phút. Phải lấy nhiệt độ (sau 1-3 giờ và nhiều lần trong ngày) để theo dõi mức độ sốt và quy luật các cơn sốt.

Sốt cao trên 39-40 độ C có nguy cơ gây co giật, nhất là trẻ em, lúc đó cần phải dùng thuốc hạ sốt hoặc chườm lạnh để hạ nhiệt độ xuống trước khi tìm nguyên nhân. Nếu không tìm cách hạ nhiệt ngay, bệnh nhân có thể bị co giật và tử vong.

Sốt là một biểu hiện của nhiều bệnh, đa số là do nhiễm khuẩn, nhưng cũng có trường hợp không do nhiễm khuẩn. Người ta chia sốt ra 2 thể là sốt ít ngày và sốt kéo dài. Một số nguyên nhân gây sốt hay gặp.

Sốt mới được vài ngày

Có triệu chứng gợi ý ở các cơ quan

Nguyên nhân ở vùng miệng, họng: Thường gặp ở trẻ em mọc răng sữa, người lớn mọc răng khôn; viêm họng, viêm amiđan, đau lợi, đau họng, nuốt khó và đau, đôi khi ho. Khám thấy lợi, họng, amiđan sưng, đỏ, có khi có mủ hoặc giả mạc. Cần chụp răng, khám họng.

Nhiễm khuẩn ở bộ máy hô hấp: Viêm khí phế quản, viêm phổi, viêm màng phổi, apxe phổi, thường có biểu hiện sốt, ho khạc đờm hay máu, đau ngực, khó thở. Cần chụp X quang lồng ngực, xét nghiệm đờm, máu.

Nhiễm khuẩn hệ thống thận-tiết niệu: Viêm bàng quang, viêm mủ bể thận, viêm cầu thận cấp. Người bệnh có biểu hiện tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ít, nước tiểu đục hay hồng, có phù, đau vùng thắt lưng. Cần xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, kiểm tra chức năng thận, siêu âm, chụp X-quang vùng thận-tiết niệu.

Nhiễm khuẩn ở gan mật: Viêm đường mật, áp-xe gan, viêm gan do virus. Thường kèm theo sốt, vàng da, vàng mắt, đau vùng gan.

Viêm khớp, cơ, thấp tim: Tại vùng cơ, khớp, sưng, nóng, đỏ, đau; cầm nắm các đồ vật khó, hạn chế hoặc không đi lại được. cần chụp X-quang khớp, xét nghiệm máu lắng máu, xét nghiệm yếu tố về khớp.

Nhiễm khuẩn não-màng não: Có sốt, nôn, nhức đầu. Có khi co giật, liệt nửa người, hôn mê. Xét nghiệm nước não tủy, máu.

Tắc tia sữa, áp-xe vú: Do nhiễm khuẩn tuyến sữa, biểu hiện vú sưng, đau, nóng, đỏ. Sữa chảy ra màu trong hay vàng.

Sốt có phát ban: Thường do các loại virus. Gặp ở các bệnh sởi, thủy đậu, rubêon. Thường có viêm long đường hô hấp, nên thấy hắt hơi, sổ mũi, ho. Sau khi sốt 3 ngày đến 1 tuần thì phát ban rõ.

Sốt xuất huyết: Sốt cao đột ngột liên tục từ 2 đến 7 ngày. Sau đó có biểu hiện xuất huyết như: chảy máu mũi, chảy máu chân răng, kinh nguyệt kéo dài, có những chấm hoặc mảng xuất huyết ở dưới da, đôi khi có xuất huyết nội tạng. Xét nghiệm máu bạch cầu hạ.

Cúm: Sốt, hắt hơi, sổ mũi, nhức đầu, đau mình mẩy. Thường có dịch.

Sốt kéo dài - sốt trên 10 ngày


Sốt liên tục

Thương hàn: Sốt kéo dài, liên tục, kèm theo li bì, hoảng hốt, mê sảng, môi khô, lưỡi trắng, phân lỏng. Đau bụng vùng hố chậu phải. Đặc biệt nhiệt độ tăng nhưng mạch không tăng tương ứng. Cần làm phản ứng Widal, cấy máu, phân tìm vi khuẩn.

Lao: Lao xương, lao phổi, lao hạch… Sốt dai dẳng (37,5-38 độC). Thường sốt về chiều, kém ăn, sút cân. Nếu lao phổi thường ho, khạc đờm kéo dài, có thể ho ra máu.

Viêm nội tâm mạc bán cấp loét sùi: Trên người có bệnh tim, sốt dai dẳng, lách to, tiểu ra máu, ngón tay dùi trống. Cần cấy máu, siêu âm tim.

Bệnh leptospira: Khởi phát đột ngột, sốt cao kéo dài. Có dấu hiệu kiệt nước, da vàng đỏ, tổn thương về gan, thận, dấu hiệu thần kinh như mê sảng, hoảng hốt, đau các bắp cơ.

Sốt có chu kỳ

Sốt rét: Thường gặp ở vùng núi cao, đôi khi ở vùng đồng bằng. Biểu hiện ban đầu là cơn rét run, sau đó sốt nóng 40-410C, kết thúc cơn sốt là vã mồ hôi. Hết sốt, người bệnh trở lại bình thường… Hôm sau lại lên cơn sốt và thường xảy ra đúng vào giờ hôm trước.

Sốt hồi quy: Sốt cao liên tục trong vòng 1 tuần sau đó hết sốt vài ngày, rồi lại sốt cơn tiếp theo. Toàn thân mệt nhọc, bơ phờ. Gan, lách to, đau. Xét nghiệm máu tìm thấy xoắn khuẩn hồi qui.

Sốt dao động


Nung mủ sâu: Ở các cơ quan như áp-xe gan, mủ bể thận, áp xe não, nhiễm khuẩn huyết và sốt kéo dài ở người nhiễm HIV…

Các nhiễm khuẩn ngoại khoa: Gồm các bệnh viêm nhiễm trước và sau mổ ở các vết thương; viêm da, cơ, hậu bối, bỏng nhiễm khuẩn, viêm ruột thừa, viêm phúc mạc, nhiễm khuẩn đường mật, viêm xương…

Ngoài ra còn loại sốt không do nhiễm khuẩn: Do cơ thể phản ứng lại các tác nhân gây bệnh. Như say nóng, say nắng; sau tiêm chủng vacxin; sốt tiêu máu sau truyền máu. Sốt do tiêu hủy tổ chức: sau chảy máu, sau gãy xương. Do rối loạn nội tiết: Cơn cường giáp. Sốt do tăng sinh tổ chức trong ung thư và bệnh về máu.

Trong thực tế thì không phải bệnh nào cũng đầy đủ các triệu chứng của nó, mà có thể bị che lấp bởi dấu hiệu của các bệnh khác kèm theo. Cho nên khi bị sốt, ta cần đến cơ sở khám chữa bệnh để được khai thác các triệu chứng và khám xét một cách toàn diện, được theo dõi và kịp thời xử trí đúng đắn.

Ngày nay, với các trang thiết bị hiện đại, việc tìm nguyên nhân sốt có nhiều thuận lợi, nhiều người bệnh được cứu chữa khỏi. Tuy nhiên, đôi khi vẫn gặp những trường hợp sốt không rõ nguyên nhân, việc chẩn trị cần phải có các thầy thuốc giàu kinh nghiệm lâm sàng thì người bệnh mới có thể qua khỏi được.

TS. ĐÀO KỲ HƯNG (Sức khoẻ Đời sống)

Thứ Tư, 13 tháng 7, 2011

Lớp luyện chữ đẹp giữa phố cổ Hà Nội

Với khả năng viết chữ đẹp, thầy giáo trẻ Dương Thanh Tuấn ngày ngày dạy và luyện cho hơn trăm học viên đủ mọi lứa tuổi trong căn phòng nhỏ 40 m2 ở phố cổ Hà thành.


Sinh năm 1979, anh Dương Thanh Tuấn đã trải qua 12 năm làm công việc luyện chữ đẹp cho mọi người tại căn phòng nhỏ chỉ 40 m2 của mình tại phố Hàng Mành (Hà Nội).

Mỗi ngày có hơn 100 học viên, chia làm 6 ca, từ sáng tới tối. Đông nhất là các bạn trẻ, sinh viên sư phạm, giáo viên tiểu học hoặc các em nhỏ ở độ tuổi lớp 1 hoặc mẫu giáo lớn.

Thầy Tuấn kể, từng có một học viên 78 tuổi theo học. Để luyện tốt chữ cần dùng bút máy ngòi sắt do không bị trơn trượt, từ đó viết các nét thanh, nét đậm theo kiểu đưa nhẹ, kéo mạnh một cách chính xác, dễ tạo nên những vần chữ đẹp hơn.

Gia đình có truyền thống 3 đời hành nghề luyện chữ đẹp. Anh Tuấn vốn là cháu cụ Dương Khả, nổi tiếng những năm 40 về viết chữ. Người thầy thế hệ 7x này từng tốt nghiệp ĐH Ngoại ngữ, cũng từng lên giảng đường dạy học, tuy nhiên chỉ được ít thời gian, năm 2000 anh quyết định về nhà nối dõi nghề truyền thống của gia đình.

Bé Đào Khánh Trang (7 tuổi) dù đau một bên mắt vẫn cố gắng đến lớp luyện chữ. Với chi phí 800.000 đồng/khóa (12 buổi), có người chỉ hai buổi đã viết đẹp ngay, nhưng có người học mãi không thành công đành bỏ cuộc giữa chừng.

Với người lớn tuổi việc tiếp thu cách thức viết sao cho đẹp khá dễ, nhưng với trẻ em thì vất vả.

Nhiều lần thầy Tuấn phải cầm tay các em hướng dẫn đặt từng đường bút, điểm xuất phát của từng nét chữ trên vở ô ly.

Chị Đào Thị Nhuyễn, giáo viên tiểu học An Mỹ, huyện Quỳnh Phụ (Thái Bình) lặn lội từ quê lên Hà Nội học một khóa để về luyện chữ cho học sinh.

Thày Tuấn rèn cho học viên từng cách mở nắp bút, tư thế ngồi, vẽ mẫu từ trong vở cho đến trên bảng. Với mỗi lứa tuổi, anh có một giáo án, phương pháp truyền đạt riêng.

Anh bảo, viết chữ đẹp là phải làm sao không đứt rời mạch, không nhấc bút giữa chừng, đảm bảo bút nghiêng đủ 15 độ so với dòng kẻ dọc

Mỗi khi thầy viết, học trò chăm chú nhìn theo từng đường nét, nhiều người nhìn chữ mà như bị mê hoặc và trầm trồ "Ôi, đẹp quá"!

Thành quả sau những ngày được rèn luyện của một học viên. Anh Tuấn rất khen ngợi những nét chữ này, luôn mang ra làm mẫu.
Hoàng Hà

Tôi đã rút ra nhiều bài học sau khi trượt đại học

Tôi quyết định sang năm ôn thi lại. Tôi cố gắng dành nhiều thời gian cho mình, không cắm đầu vào học nữa. Thời gian rỗi tôi giúp mẹ công việc nhà, lao động khiến đầu óc tôi sảng khoái và minh mẫn hơn.

Ước mơ, hai chữ tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng bao nhiêu khát vọng của tuổi trẻ. Tôi cũng vậy, cũng như bao bạn trẻ khác, sống và mơ ước. 18 tuổi, tôi bắt đầu cuộc hành trình chạm vào ước mơ của mình trong lo lắng, bồn chồn, háo hức, rộn ràng khó tả, những ngày thi đại học ghi dấu một bước ngoặt lớn trong cuộc đời mình.
Tưởng chừng con đường ấy trải toàn hoa hồng thì ngay khi chập chững những bước đi đầu tiên cho một cuộc hành trình mới tôi đã vấp ngã, trượt đại học. Chưa bao giờ tôi nghĩ rằng mình có một sự khởi đầu tồi tệ đến thế, cú sốc đầu đời của tuổi 18 làm tôi hoảng loạn và sợ hãi. Cuộc sống với tôi lúc ấy dường như địa ngục.

Tôi mệt mỏi, chán nản, lâm vào trạng thái trầm uất căng thẳng, hy vọng nhiều thì thất vọng càng lớn. Tôi khóc, mất ngủ, vật vã mấy ngày liền, đôi lúc thấy mình là người thừa và buồn hơn nữa kết quả thấp kém của tôi kéo theo không khí nặng nề của gia đình. Bố mẹ không nói gì, không trách mắng nhưng tôi biết lòng họ trĩu nặng.

Tôi nhớ những buổi tối không ngủ, nằm mê man trong cơn ác mộng. Tôi cố sức leo lên ngọn núi cao nhưng sao cứ có cái gì đó, vô hình thôi, kéo tôi lại, không thể vượt lên. Rồi tôi chới với, và trượt ngã. Trong cơn mê đầu óc tôi quay cuồng và tôi khóc nức nở như một đứa trẻ. Một sự thật dù có đau lòng đến đâu thì tôi vẫn phải chấp nhận, tôi sợ mình không thể vượt qua được thất bại quá lớn này, cú vấp váp đầu đời của tuổi trẻ.

Cho đến một ngày tôi nhận được lá thư của chị gái, lá thư rất dài, 5 trang giấy được chị nắn nót gửi gắm qua từng con chữ: "... Chị gái sẽ luôn ở bên cạnh, chia sẻ muộn phiền với em. Chị muốn em nghiêm túc nhìn lại bản thân, xét đoán những sai lầm, vì con người trưởng thành hơn từ những thất bại, những sai lầm. Và chị sẽ ở bên, giúp em sửa chữa, chị cần sự hợp tác của em. Thất bại không có nghĩa là em đã cúi đầu, mà chỉ đơn giản là em phải đủ can đảm để đương đầu với nó. Cố gắng lên nhé, em gái”!

Cầm trên tay lá thư mà nước mắt tôi nhòe nhoẹt, đọc từng dòng chữ ấy, tôi cảm thấy mình có lỗi nhiều hơn là đáng được thương hại. Tôi có lỗi với bố mẹ, với chị, với những người thân xung quanh bên tôi, yêu quý tôi. Tôi đã không cố gắng hết mình, phụ lòng tin của những người thân yêu.
Có lẽ là thế, như chị tôi nói “Thất bại không có nghĩa em đã cúi đầu, mà chỉ đơn giản là em phải đủ can đảm để đương đầu với nó”. Trong khoảnh khắc ngắn ngủi ấy, gạt đi nước mắt, tôi biết mình phải đứng dậy, cố gắng hơn nữa, không chỉ vì bản thân mà còn vì những người thân yêu và vì ước mơ tôi đã ấp ủ từ khi con bé.

Ảnh:
Tôi đã cố gắng để thành công từ những thất bại đầu đời. Ảnh minh họa: Hoàng Hà.

Với 19 điểm, tôi có thể đi NV2 một trường đại học công lập nào đó nhưng tôi đã không nộp đơn mà quyết định ở nhà ôn thi thêm một năm nữa. Việc đi học đại học có thể sẽ giúp tôi thoát khỏi tình trạng hiện tại nhưng sau này không dám chắc tôi sẽ hối hận về quyết định của mình. Tôi không muốn từ bỏ ước mơ và cũng không muốn chạy trốn.

Có lẽ với tôi công việc quan trọng nhất phải làm lúc đó là vạch ra những sai lầm của bản thân, vì sao tôi trượt đại học, lý do nào khiến tôi thất bại? Những năm đi học tôi là một người chăm chỉ cần mẫn, thời gian chính dành nhiều cho việc học tập, học tối ngày, đi học ở trường, ở nhà, ở thư viện.

Chính vì thời khóa biểu bị lấp kín nên tôi ít có thời gian đi chơi cùng bạn bè hay tự thưởng cho mình giây phút giải trí sau giờ học trên lớp. Tôi ít lao động làm đầu óc lúc nào cũng bị căng cứng và với việc học nhiều như vậy kéo theo cảm giác mệt mỏi, căng thẳng, stress… Áp lực của bài vở đôi khi khiến tôi thấy mệt mỏi, hiệu quả tiếp thu bài không cao. Đó là cách học nhồi nhét.

Lớp 12, tôi dành nhiều thời gian học thuộc lòng vì thi trắc nghiệm lý thuyết đã chiếm đến 50%, tôi học như một con vẹt, thuộc làu làu từng bài trong sách giáo khoa. Tôi có thể nhớ được từng bài, từng chuyên đề về dạng bài nào đó nhưng tôi lại lúng túng trước những đề bài tổng hợp nhiều kiến thức.

Học không có chiều sâu, không hiểu rõ bản chất của vấn đề, học tủ, dùng trí nhớ mà không khái quát được những vấn đề trọng tâm của bài học. Chính vì lý do đó mà khi gặp những dạng bài lạ tôi không biết cách giải quyết và khi bị căng thẳng tôi thường dễ quên chúng. Đó là cách học hời hợt.

Cấp 3 lớp tôi có khá nhiều bạn học giỏi nhưng vì tính sĩ diện tôi rất ít khi hỏi bài bạn bè, tôi luôn tự mình giải quyết nhưng quá nhiều thắc mắc khiến tôi không thể tự làm được, khó là tôi bỏ. Đó lại là một sai lầm lớn nữa với tôi.

"Học thầy không tày học bạn", vậy mà tôi tìm cách giấu dốt chỉ vì sợ bạn bè coi thường. Tôi luôn đặt nặng áp lực về điểm số và bằng mọi cách để đạt được điểm cao, không muốn thua kém bạn bè. Điểm số luôn là áp lực đè nặng lên vai tôi, lo lắng trước những kỳ kiểm tra, tâm lý không thoải mái tôi không thể làm tốt.

Tính tôi nhút nhát và không nhiều bạn, cộng thêm với việc ít tham gia các hoạt động của lớp vì sợ tốn nhiều thời gian làm tôi lúc nào cũng như thu mình vào vỏ ốc. Giờ tôi mới ngộ ra một điều rằng những hoạt động ngoại khóa trên lớp thực sự bổ ích. Chúng khiến tôi gần gũi mọi người, tự tin và dạn dĩ hơn, giảm stress sau mỗi giờ lên lớp và hơn thế nữa thay bằng sự lo lắng tôi sẽ tự tin hơn khi tham gia những kỳ thi.

Tôi quyết định sang năm ôn thi lại. Tôi cố gắng dành nhiều thời gian cho mình, không cắm đầu vào học nữa. Thời gian rỗi tôi giúp mẹ công việc nhà, lao động khiến đầu óc tôi sảng khoái và minh mẫn hơn. Tôi đăng ý tham gia một lớp 13 gần nhà. Việc học bài bản có thầy chỉ dạy là rất cần thiết vì thầy cô là những người hệ thống sườn kiến thức cho mình. Đừng ngại, đừng xấu hổ vì ở đâu chúng ta cũng kiếm được những người bạn mới.
Học lớp 13 tôi biết thêm nhiều bạn, tôi cởi mở thân thiện và cười nhiều hơn, ngoài giờ học chúng tôi còn trao đổi bài vở với nhau, tôi không còn ngại hỏi bài vở bạn bè, hỏi thật kỹ đến khi nào hiểu rõ bản chất mới thôi. Tôi phát hiện ra các bạn lớp 13 học không hề kém, có lẽ họ cũng giống như tôi sai lầm một chút về đường đi mà thôi.

Lớp 13, tôi không cố nhồi nhét kiến thức vào đầu, sắp xếp một thời gian biểu hợp lý cho từng môn học, tôi có nhiều thời gian hơn vì chỉ phải học 3 môn chính. Tôi đọc kỹ các dạng bài trong sách, nghiền ngẫm nó rồi thâu tóm những ý cần phải nhớ và học. Học phần nào chắc chắn phần đó, thà học 10 biết 5 còn hơn học 10 biết 8 mà hời hợt, đụng vào đâu cũng không hiểu rõ vấn đề.

Học xong chương trình, 2 tháng cuối tôi bắt tay vào làm đề thi, bấm thời gian và theo dõi tiến trình làm bài. Việc làm đề là một trong những khâu mấu chốt quan trọng nhất trong quá trình ôn thi của tôi. Những lần làm đề giúp tôi rút ra được nhiều kinh nghiệm, đặc biệt trong cách trình bày bài là khâu mà tôi yếu nhất đối với môn Toán. Tìm ra cách giải nhanh nhất đối với những môn thi trắc nghiệm. Một ngày chỉ cần làm 2 đề thì trong một tháng kinh nghiệm dắt túi cũng được kha khá rồi đấy.

Ngoài ra tôi còn tham gia một số hoạt động xã hội của đoàn thanh niên tổ chức vào những dịp cuối tuần như biểu diễn văn nghệ, đi thăm các làng trẻ em khuyết tật, tuyên truyền viên cho các hoạt động tình nguyện. Nó thực sự có ý nghĩa với tôi và thời gian tham gia cùng đội khiến tôi tự tin hòa đồng hơn với mọi người, cảm thấy mình sống có ích hơn.

Vậy là tôi bước vào kỳ thi đại học năm thứ 2 với tinh thần thoải mái, chỉ có đôi chút áp lực nhưng lòng tự tin cũng che đi được phần nào áp lực đó. Tôi tham gia vào hai khối thi, khối A làm bài khá tốt nên khối B tạo tâm lý thoải mái hơn, tôi tự tin hơn nhiều. Kết thúc kỳ thi đại học với một kết quả không đến nỗi nào, tôi đỗ vào 2 ngôi trường mơ ước. Niềm vui xen lẫn với niềm tự hào, tôi biết mình đã chiến thắng bản thân, chấp nhận thử thách và đương đầu với thất bại.

Cú sốc của tuổi 18 dạy tôi nhiều thứ, tôi đã không phải hối hận về quyết định mà mình lựa chọn như một lời dạy của bố từng nói với tôi: “Con vấp ngã chỗ nào con sẽ đứng lên chỗ đó, can đảm đối mặt với thất bại, đừng chạy trốn nếu con không muốn là một kẻ hèn nhát”.
Cuộc hành trình đi tìm ước mơ của tôi chẳng thấm gì với những cuộc hành trình khác dài hơi hơn rất nhiều, nhưng tôi may mắn hơn nhiều người là bên tôi có những người thân, họ cùng với tôi chia sẻ những khó khăn, họ động viên an ủi khi tôi cảm thấy mệt mỏi chán chường.

Tôi thầm cảm ơn những người bên cạnh đã cứu tôi ra khỏi hố sâu của sự thất vọng và tôi tự hào vì bản thân mình vì tôi dám mơ ước, dám cố gắng, dám thất bại và dám thành công. Tôi không hối hận về sự lựa chọn của mình, tôi tự tin nói rằng: Tôi chiến thắng, tôi không hèn nhát.

Cuộc sống là những điều kỳ diệu đầy thú vị, nó như lăng kính vạn hoa đầy màu sắc và lăng kính đó nằm trong thế giới của ước mơ, khát vọng với những con người bình thường như bạn, như tôi và như hàng tỷ người đang sống trong hành tinh này. Hãy sống, hãy ước mơ và kiên trì biến ước mơ thành hiện thực.

Không có con đường nào trải đầy hoa hồng mà không có chông gai và thử thách, càng nhiều khó khăn chúng ta càng biết quý trọng nâng niu hơn những thành quả mình đạt được. Tôi đã thực hiện ước mơ của mình như thế đấy, còn bạn thì sao? Hãy chia sẻ cho nhau để giúp nhau tiến bước nhé!

Lê Thu Hà

(theo VnExpress.net)

Chủ Nhật, 10 tháng 7, 2011

Nhà Giàu Rèn Dạy Con Như Nào?

http://t3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTCl6Ls7qYGcimjEvU_TPFBWy-90xFVwvUJXKRuU9mPJFwGwA0&t=1

Có nhiều gia đình bố mẹ mải làm ăn kiếm tiền nên không có thời gian chăm sóc, giao lưu, dạy dỗ con cái, dẫn đến việc con cái chán chường, đàn đúm bạn bè ăn chơi hư hỏng.

Những câu chuyện con ngoan thành hư ở các gia đình khá giả như thế này được các chuyên gia tâm lý cho rằng diễn ra khá phổ biến hiện nay. Nguyên nhân được cho là ngày nay trong áp lực cuộc sống hiện đại, nhiều bố mẹ chuyên tâm vào chuyện làm ăn không có thời gian dành cho dạy dỗ chăm sóc con cái. Mặt khác gia đình rủng rỉnh tiền bạc tạo cho trẻ thói quen được nuông chiều, tiêu dùng trên đồng tiền có sẵn do bố mẹ chu cấp; từ đó sinh hư.

Cũng theo các chuyên gia tâm lý, trẻ dễ bị hư hỏng vì các lý do sau đây nên các bậc làm cha mẹ phải cố gắng tránh để con mình có thể phát triển tốt:

Người lớn không tôn trọng nhân cách của trẻ. Trẻ mặc dù nhỏ, cũng có lòng tự tôn; người lớn nên tôn trọng chúng, căn cứ theo đặc điểm bản thân chúng để có cách giáo dục. Đừng nên lấy cách châm chọc, xoi mói, nhục mạ, chửi mắng để ảnh hưởng tâm lý của trẻ.

Có việc là lải nhải. Nhiều bậc phụ huynh chọn cách lảm nhảm suốt ngày để giáo dục con cái, cho rằng trẻ thế này không được, thế kia không xong, cái gì cũng bắt chú ý. Thói quen này sẽ làm trẻ chán ngắt, gây ra tâm lý chán và muốn làm ngược lại.

Kỳ vọng quá cao ở trẻ: Gia đình nào cũng đặt hy vọng vào con cái mình, họ muốn con học cái này cái kia, ví dụ quy định mỗi ngày học bao nhiêu từ, luyện tập đàn… nếu không sẽ bị phạt. Điều này dễ gây ra tinh thần đối lập ở trẻ.

Ít giao lưu với trẻ: Hầu hết người lớn thiếu sự “giao lưu” với trẻ. Nếu cha mẹ không chia sẻ tâm sự, không tôn trọng trẻ thì đừng hy vọng chúng sẽ tôn trọng lại bạn.

Quá nhân nhượng với trẻ: Khi chúng mắc lỗi nếu cha mẹ không phạt, chúng sẽ không phân biệt được phải trái sẽ càng trở nên hỗn.

Trẻ không thỏa mãn đối với cha mẹ và gia đình: Đặc biệt là tình cảm cha mẹ không được tốt sẽ ảnh hưởng đến tâm lý trẻ, chúng thường xuyên lấy những hành động ngỗ ngược để đối phó cho sự không thỏa mãn ấy. Khi cha mẹ đã không còn là tấm gương, trẻ càng chán nản, sa sút tinh thần và dễ cáu gắt, căng thẳng. Hơn nữa nếu cha mẹ bận không có thời gian chơi cùng, trẻ sẽ thiếu thốn tình cảm, thời gian dài sẽ làm cho hai bên xa cách. Trẻ dùng chính sự im lặng và ngỗ ngược của mình để thỏa mãn sự không hài lòng ấy.

Nhà giàu rèn con bằng sống khổ

Thảo - cô con gái út của chủ một doanh nghiệp xuất khẩu gỗ tại TP HCM ngày nào cũng dậy thật sớm, điểm tâm rồi ra đường đón xe buýt đến trường. Một tiếng đồng hồ sau, bố cô xách cặp lên ôtô có tài xế đang chờ sẵn đi làm.

Nhà có xe hơi riêng, công ty sẵn ôtô với lái xe, nhưng Thảo cũng như chị gái của mình đều học cách sống tự lập ngay từ nhỏ. Thừa tiền mua xe máy song cô học sinh một trường cấp 3 có tiếng tại Sài Gòn vẫn chịu khó đón xe buýt đi học mỗi ngày. Cô cũng từ chối ý định chu cấp tiền du học nước ngoài của bố: "Con sẽ tự săn tìm học bổng du học bằng sức của mình, nếu không thì học trong nước".

Chị của Thảo hiện là sinh viên khoa kinh tế trường đại học quốc gia TP HCM, tối về vẫn tranh thủ đi làm thêm. Thời gian rảnh, cô chị lại đến công ty bố làm thêm và nhận lương như một nhân viên bình thường để trang trải chi phí sinh hoạt riêng.

Kể về hai cô con gái của mình, người bố - ông Hoàng Văn Dân không giấu niềm tự hào. Ông bảo rằng cả hai đứa con đều rất ngoan từ khi còn bé và biết quý trọng tiền bạc bố mẹ làm ra mà không hề đòi hỏi. "Tôi đã dạy con theo cách tôn trọng và trách nhiệm, có thể coi là phương pháp dạy con hiện đại nhất hiện nay giúp trẻ phát triển nhân cách toàn diện cả về trí tuệ, tình cảm và thể chất", ông bố nói.

"Các con tôi được tự lập, tự ra quyết định cho mình. Chúng phải bỏ công sức để làm ra tiền mới biết quý trọng đồng tiền. Chúng phải sống khó khăn một chút mới biết đồng cảm với những người nghèo khổ".

Ông bố tiếp: "Trẻ học được tinh thần trách nhiệm và tôn trọng sẽ rất tự tin phát huy tính độc lập và cảm nhận giá trị bản thân. Chúng cũng thiết lập mối quan hệ với người khác trong cộng đồng dễ dàng và cực kỳ tốt".

Như bao ông bố bà mẹ khác, những doanh nhân giàu có cũng muốn con cái mình học giỏi để nối nghiệp nhà. Thế nhưng họ quá bận rộn với công việc kinh doanh để có thể lo cho con. Ở hầu hết gia đình giàu có, việc giao tiếp giữa cha mẹ và con cái chính là “tiền”. Vì vậy dẫn đến một thực tế là con trẻ không biết quý trọng sức lao động mà tiêu xài hoang phí, không chăm lo học tập chỉ biết dựa vào cha mẹ.

Song cũng có những doanh nhân mặc dù rất bận rộn với việc kinh doanh vẫn thực hiện trách nhiệm chăm sóc dạy dỗ con cái một cách nghiêm khắc. Và con của họ khi trưởng thành đều là những người giỏi giang, thành đạt, có ích trong xã hội. Trường hợp như ông giám đốc Hoàng Văn Dân không phải là hiếm.

Bà Huỳnh Huệ Hoa, giám đốc một công ty kinh doanh dây cáp điện tại quận 5 cho biết, gia đình giàu lên từ khởi đầu nghèo khó nên bà rất chú trọng dạy con biết quý trọng giá trị đồng tiền và phải có tính tự lập.

Để làm điều đó, ngay từ khi hai con trai còn nhỏ, bà đã tập cho con biết quản lý thời gian và tài chính một cách khoa học, không chiều theo kiểu đáp ứng mọi yêu cầu của chúng. Bà hỗ trợ cho con mọi thứ tốt nhất trong học tập, song để có tiền tiêu cho nhu cầu cá nhân thì các cậu bé phải giải thích rõ lý do.

Là con của sếp, nhưng các ông chủ nhỏ này mỗi mùa hè phải đến bán hàng cho các cửa hàng của công ty, hưởng lương như nhân viên bình thường. "Khó khăn giúp bọn trẻ phấn đấu hơn, xây dựng những hoài bão của mình trong tương lai", người mẹ nói.

Nhờ vậy, khi cậu con trai lớn đi du học, mẹ chỉ phải tài trợ 6 tháng đầu tiên. Chàng trai trẻ đã tự kiếm việc làm thêm và không xin tiền gia đình nữa. Ra trường về nước, cậu lập công ty riêng và phụ giúp mẹ điều hành doanh nghiệp gia đình.

Ông Huỳnh Lê Trung, Việt kiều Pháp về nước kinh doanh chia sẻ: "Con trẻ ngay từ nhỏ cần được tập để biết sống đơn giản, biết ba mẹ cực khổ thế nào khi kiếm đồng tiền, tập các cháu quen với từ "không" khi ba mẹ không thể đáp ứng được ước muốn của con".

Ông Trung kể, ban đầu bố cũng rất vất vả khi phải giải thích cho con biết tại sao nói không với những yêu cầu hoàn toàn có thể đáp ứng được. Lâu dần, các con quen đi, hiểu ra và học tập theo. "Sau giờ học chính khóa ở trường thì cháu chủ yếu tự học ở nhà, biết tiết kiệm tiền bằng cách bỏ ống heo".

Không chỉ dạy con biết quý trọng sức lao động, bà Nguyễn Thị Tuyết, chủ doanh nghiệp kinh doanh vàng tại quận 3 còn dạy các con cách ăn mặc, sống giản dị. Bà cho biết: “Tất cả là do giáo dục. Dạy con tiết kiệm, chăm chỉ học hành và chỉ cho con đường đi, thì chúng theo thôi. Hơn hết là cha mẹ phải làm gương. Bảo con ăn uống tiết kiệm mà mình mang tiền đi chơi, spa, shopping... thì sao làm gương được”.

Nhờ đó hai con của bà Tuyết thay vì mang tiền bạc của ba mẹ đổ vào những trò ăn chơi chưng diện vô bổ, thì lại dùng tiền mua sách vở học tập, sách văn học, đĩa nhạc, học ngoại ngữ, vi tính... Sắp tới đây người con lớn sẽ đi du học nhờ suất học bổng mới “săn” được.

Còn hạnh phúc nào bằng khi nhìn thấy con thành đạt một cách trọn vẹn. Đó không chỉ là niềm vui, mà còn niềm hãnh diện, tự hào của các bậc làm cha mẹ đối với sự thành công cho công trình dạy dỗ một con người.

Huy Đức

(Tổng hợp từ VnExpress.net)

Thứ Bảy, 18 tháng 6, 2011

8 bài học cha nên dạy con gái

Ảnh minh họa:
Ảnh minh họa: Myopera.com.

Người cha không chỉ mang lại cảm giác vững chãi, an toàn cho cô con gái nhỏ mà còn có thể dạy con nhiều điều, không phải bằng cách ngồi xuống trò chuyện, mà qua chính cách cư xử thường ngày.

Dưới đây là phân tích từ các nhà tâm lý giáo dục trên trang Womansday về những điều cha có thể giúp con gái tạo lập được cuộc sống hạnh phúc khi trưởng thành.

Sự quyết đoán

Để xua tan định kiến phụ nữ thì phải nhường nhịn và tránh đối đầu, các bé gái cũng cần học cách chấp nhận cảm xúc giận dữ của bản thân và tự quyết định những gì mình cho là đúng. Điều này không có nghĩa là để các bé thích gì làm nấy và quên kiềm chế bản thân. Điều quan trọng là khi có xung đột giữa cha và con gái, người cha nên sẽ trực tiếp đối thoại với con gái để tìm cách giải quyết, thay vì để mẹ phải làm trung gian. "Một bé gái nên được thoải mái thể hiện cảm xúc của mình, kể cả sự tức giận với cha và dám đưa phản biện. Nếu bé không dám làm điều ấy với cha mình thì cũng sẽ không thể ứng xử như thế với ông chủ, bạn trai hay những người khác phái khác.

Để giúp con rèn tính này, người cha hãy cho phép và khuyến khích con thể hiện cảm xúc trung thực, ý kiến cá nhân, thay vì trừng phạt mỗi lần con dám cãi lại hay tỏ ra giận dữ.

Tìm kiếm những mối quan hệ lành mạnh

Một câu nói cũ nhưng luôn luôn đúng: "Điều tốt nhất mà một người đàn ông có thể làm cho con mình là yêu thương mẹ chúng".

Một gia đình luôn tôn trọng yêu thương nhau có ảnh hưởng lớn đối với trẻ. Người cha có thể giúp con gái xây dựng mối quan hệ tốt trong tương lai bằng cách dạy con hãy luôn là chính mình, chứ không phải thay đổi như một con tắc kè hoa để phù hợp với người đàn ông nào đó. Để làm điều này, bạn nên giao tiếp với con gái càng nhiều càng tốt. Qua đó, con gái bạn sẽ học cách giao tiếp với tất cả những người đàn ông khác trong cuộc sống của mình.

Phấn đấu để đạt được thành công

Một trong những thử thách lớn nhất trong cuộc sống là biết được bạn muốn gì và can đảm theo đuổi mục đích đó. Một người cha có thể giúp con gái tìm ra được ước mơ của bé là gì, sau đó dành cho con nền móng vững chắc để thực hiện ước mơ đó.

Điều quan trọng nhất là người cha hãy giúp con gái mình lựa chọn cơ hội và xây dựng lòng tự tin, rằng mình có thể thực hiện được những giấc mơ của bản thân.

Tự lập

Thật khó để các bậc cha mẹ làm lơ khi thấy con khó khăn, nhưng nếu luôn giải cứu cho trẻ, bạn sẽ làm hại chứ không phải giúp con gái, nhất là về tiền bạc. Bạn cần dạy con gái sự tự chủ về tài chính. Hãy để con hiểu rằng cô ấy không cần tiền hay bất cứ thứ gì từ một người đàn ông, và khi trưởng thành, cô ấy sẽ chọn một người mình quan tâm nhất chứ không phải một người đàn ông nhiều tiền nhất.

Sửa xe không chỉ là việc của nam giới

Hầu như bố luôn là người dạy các con lái xe, kể cả con trai và con gái. Tuy nhiên, bạn không nên chỉ dừng lại ở việc này. Bạn có thể dạy con gái cách bảo dưỡng xe, cách kiểm tra xe an toàn, sửa những thứ đơn giản nhất. Việc này không chỉ khiến các em gái hiểu rằng mình có thể làm bất cứ điều gì nam giới có thể mà còn giúp các em luôn biết chuẩn bị và giải quyết những vấn đề xảy ra trong cuộc sống của mình.

Chịu trách nhiệm khi làm sai

Đây là một điều khó khăn, ngay cả với người lớn, bởi nó đòi hỏi không chỉ là việc thừa nhận bạn đã sai mà còn phải sữa chữa những việc bạn đã làm. Cách tốt nhất để dạy điều này là thực hành những gì bạn nói với con. Việc thấy bố luôn biết xin lỗi và cố gắng khắc phục sai lầm sẽ tạo phản xạ tuyệt vời tương tự ở các con gái. Lưu ý, khi con gái tâm sự những khó khăn của mình, bố thay vì đưa ra cho con các giải pháp, hãy chỉ ra cho bé biết trẻ sai ở chỗ nào và để em tự tìm ra cách giải quyết của mình.

Sự hoàn hảo chỉ là huyền thoại

Cuộc sống vốn có nhiều áp lực, nhất là để được sự hoàn hảo trong sự nghiệp, gia đình, nhất là với phụ nữ. Với cô con gái nhỏ, người cha có thể kể cho con nghe về những việc chưa hoàn hảo của mình, rằng bố cũng từng có những sai lầm, có lúc bố cũng cảm thấy xấu hổ với chính mình, bố thích nhất hay không thích điều gì ở mình, đặc biệt khi bằng tuổi con. Bố có thể giúp con hiểu trong cuộc sống hiện đại cả phụ nữ lẫn nam giới đều phải chịu những áp lực phải hoàn hảo để nhận được tình yêu. Ví dụ, đàn ông có nghĩa vụ phải kiếm tiền, trở thành người chồng lãng mạn, người cha tuyệt vời trong một quỹ thời gian ít ỏi... Những điều này sẽ giúp con bạn không quá tạo sức ép cho chính mình và biết thông cảm với người khác.

Tình yêu thực sự là tình yêu vô điều kiện

Thể hiện tình cảm với trẻ cũng là một các dạy con nhìn nhận về cuộc sống và chọn cách ứng xử phù hợp. Bạn hãy luôn khuyến khích con làm hết sức nhưng đồng thời cũng để trẻ biết rằng dù thế nào thì bạn vẫn luôn yêu con. Hãy luôn dành thời gian và sự chú ý cho con, có mặt ở những sự kiện quan trọng với trẻ, về nhà ăn tối và đừng ngại thể hiện tình yêu bằng những cử chỉ ân cần, âu yếm. Từ những điều giản dị này, con gái bạn cũng sẽ học được cách bộc lộ tình cảm và đón nhận tình yêu một cách vô điều kiện.

Minh Thùy

(Theo VnExpress.net)

Thứ Sáu, 17 tháng 6, 2011

Nên sai vặt trẻ càng sớm càng tốt

Theo các chuyên gia tâm lý, giáo dục, sai trẻ làm việc vặt là một trong những phương cách tốt nhất giúp bé luyện tập các kỹ năng, tạo dựng tính chủ động, tự tin và lĩnh hội những chuẩn mực giá trị đạo đức.

Hầu hết trẻ em đều tò mò, thích được sai vặt, thích được “làm việc” cùng người lớn. Người lớn nên coi đây là cơ hội tốt để giáo dục trẻ. Hãy mạnh dạn giao cho bé một số công việc trong gia đình vừa sức với trẻ, để bé tập làm, ví dụ đặt quần áo bẩn vào chậu giặt, mang bát bỏ vào chậu rửa sau khi ăn xong, cất dọn đồ chơi, thay giấy vệ sinh, gấp quần áo... Người lớn động viên, khuyến khích bé tham gia tích cực, hướng dẫn, hỗ trợ bé kịp thời nếu bé không làm được. Khi làm việc nhà, bé sẽ cảm thấy mình có giá trị hơn, học được các kỹ năng và tự tin hơn vào khả năng của mình. Cũng qua đó, người lớn có thể phát hiện được tiềm năng hay thiếu hụt của bé để định hướng bồi đắp.

Nên giao việc vặt cho trẻ từ khi nào

Sang tuổi thứ 2, trẻ đã có thể làm được những việc lặt vặt trong nhà. Để duy trì sở thích của bé, hãy chọn những nhiệm vụ vừa sức, đặc biệt là những việc lặt vặt bé thích làm. Chẳng hạn có thể giao cho bé lấy ghế, gấp quần áo của bé, nhặt rau… cùng mẹ. Một bà mẹ kể rằng: “Tôi không thể nào cấm không cho con tôi (4 tuổi) động vào cái máy hút bụi được. Vì vậy tôi giao cho bé nhiệm vụ hút bụi sạch căn phòng gia đình. Nhờ vậy bé luôn bận rộn hút bụi còn tôi thì được bé đỡ đần bớt một việc”.



Nhà sư phạm học Elizabeth Pantley cho rằng, giao việc cho con trẻ là một cách tốt nhất để xây dựng lòng tự trọng và giúp bé khám phá năng lực, hứng thú của chính mình. Những trẻ sớm tham gia làm các việc vặt trong nhà, biết coi việc nhà là một điều bình thường của cuộc sống sẽ dễ dàng bước vào giai đoạn trưởng thành hơn so với những trẻ không có tinh thần trách nhiệm với các công việc đó.

Nên để trẻ tham gia giúp việc nhà hết mức có thể ngay khi trẻ 2-3 tuổi. Lau bàn, lấy cái này, cất cái nọ, lau đĩa… tìm nhiều việc vừa sức để trẻ làm giúp. Cha mẹ hướng dẫn và giao cho trẻ tự lấy bô khi đi vệ sinh, tự rửa tay, buộc dây giầy, cài cúc áo, tự gấp quần áo cất vào tủ, tự dọn dẹp đồ chơi… Thông qua các công việc được giao, làm cùng người lớn, bé bắt đầu học khái niệm có trách nhiệm với bản thân, với gia đình và với những đồ dùng của bé. Và một khi bé đã cảm nhận được trách nhiệm của mình với những điều trên, cảm giác có trách nhiệm đối với người khác, đối với xã hội sẽ dần đến với bé một cách tự nhiên trong giai đoạn phát triển tiếp theo.

Khi bé được 4-6 tuổi, bạn có thể dạy bé cách thu dọn phòng ngủ, gấp chăn màn, quần áo của bé, lau bàn ghế, giường tủ… thậm chí có thể hướng dẫn bé rửa chậu, lau bồn rửa mặt và bồn tắm. Trẻ con rất thích được cọ rửa đồ. Những đứa trẻ 4 - 5 tuổi còn rất thích công việc phân loại quần áo sáng và tối màu để gấp, cất vào các ngăn tủ.

Khi bé 5–6 tuổi, bé có thể giúp đỡ bạn việc rửa chén, bát mỗi tối. Bạn hãy hướng dẫn trẻ cách làm công việc này như thế nào và giao từng phần việc cho trẻ (ví dụ: gạt những thức ăn thừa vào thùng rác, tráng bát bằng nước sạch…). Nhưng phải nhớ là cho bé làm với những đồ không dễ vỡ, còn những thứ dễ vỡ và các nồi bẩn thì bạn phải tự làm. Và điều quan trọng là vừa làm, vừa trò chuyện, tâm tình cùng trẻ để mở rộng sự hiểu biết và giúp trẻ cảm thấy tự tin hơn.

Khi trẻ 7-8 tuổi, chúng có thể tự mình chuẩn bị một bữa ăn. Hãy hướng dẫn trẻ cách làm món ăn mà chúng thích nhất và chỉ cho trẻ cách chọn các loại thực phẩm khi bạn cùng con đi chợ. Bạn nên khuyến khích con ở lứa tuổi đến trường tự chuẩn bị bữa trưa cho mình. Bé có thể giúp bạn cho quần áo vào máy giặt và khi bé lên 10 thì có thể tự mình cho quần áo vào máy và vận hành máy giặt… có thể đi chợ mua thức ăn. Hãy tập dần cho bé làm quen với những công việc này.

Kiên trì hướng dẫn, khích lệ… không chê bai

Người lớn cần kiên trì hướng dẫn trẻ làm, ban đầu có thể chưa quen, vụng về, chậm chạp, thậm chí đổ vỡ. Không sao cả, mỗi lần làm chưa được, thay vì chê bai, cha mẹ cần giải thích tại sao và động viên trẻ kiên trì làm lại, tập dần trẻ sẽ có ý thức hơn về những công việc mình làm. Thông thường trẻ sẽ rất thích ăn những gì do tự tay mình làm ra. Một khi đã được dạy cách chuẩn bị bữa ăn, trẻ sẽ có thể tự mình vào bếp mà không phải cần phải quanh quẩn bên bạn. Những lúc đó, bạn cứ nghỉ ngơi thoải mái đi và nhớ nói cho mọi người trong gia đình cùng biết để cùng động viên trẻ.

Trẻ con ham học hỏi, thích tự mình làm lấy, làm thành công thì ý muốn được thoả mãn, sẽ có được lòng tự tin vào việc mình làm. Cứ như vậy trẻ lớn lên từng bước một. Ngược lại lúc nào bố mẹ cũng ra tay làm hộ, hình thành ở trẻ thói quen ỷ lại, ích kỷ. Nếu mẹ cứ rửa tay cho con, trẻ mất đi tính nhẫn nại.

Trẻ làm làm tốt dù là việc nhỏ, vẫn cần được khích lệ, động viên. Quan trọng hơn là phải củng cố lòng tự tin cho trẻ. Cho dù trẻ làm chưa giỏi cũng phải khen. Có vậy trẻ mới có tự tin, để lần sau làm giỏi hơn.
Cha mẹ chê trẻ vụng về, không tin tưởng vào khả năng của chúng, sửa sai cái trẻ vừa làm trước mặt người khác… là kiểu dạy con tồi tệ nhất. Những bà mẹ không biết phương pháp giáo dục trẻ thường đối xử với con như vậy. Áp đảo sự phản kháng của trẻ. Dập tắt ý muốn tự làm lấy của trẻ bằng những câu đại loại như “Việc đấy ai chẳng làm được” hay “Ai thèm làm cái việc dở hơi ấy”.

Bí quyết dạy trẻ giỏi là thường xuyên “khen”, ngược lại dạy tồi sẽ là hay “chê”.
Giao cho trẻ những công việc "đặc biệt"
Tại sao trẻ không chịu làm một số việc người lớn muốn? Đơn giản là vì công việc đó không làm trẻ thích…Vậy làm sao để trẻ thích thú và làm một cách tự giác.

Bí quyết làm cho công việc trở nên vui vẻ và thú vị với trẻ là tạo ra nhiều việc để trẻ có thể chọn làm. Vạch rõ ràng các chi tiết của mỗi việc. Cha mẹ có thể lập biểu đồ để đánh dấu những công việc giao cho trẻ làm. Trước khi bạn bắt đầu phân việc, bạn hãy cho trẻ biết bạn mong đợi ở chúng điều gì và chúng sẽ nhận được gì từ công việc đó. Đừng quên nói với trẻ rằng những công việc mà trẻ đang làm đều là những công việc tuyệt vời. Và đa số trẻ sẽ rất hào hứng nếu làm việc mà có phần thưởng.

Ngoài ra, nếu giao cho trẻ một công việc nào đó dưới cái tên “đặc biệt”… thì công việc đó dường như được trẻ hoàn thành tốt hơn. Trẻ con thường có suy nghĩ: “chắc chắn mình phải là một người đặc biệt thì mới được giao cho công việc đặc biệt”.
Chẳng hạn, khi muốn dọn dẹp lại nhà, bạn hãy tuyên bố: “đã đến lúc chúng ta cần dọn nhà rồi”. Thử giao cho trẻ một công việc “đặc biệt” thu dọn, trang trí lại căn phòng để chúng được tự làm điều đó. Để giúp trẻ không bỏ dở, bạn hãy cùng làm với trẻ.

PGS.TS. Nguyễn Công Khanh & ThS. Hà Thiên LýChuyên gia Trường Mầm Non Hoàng Gia, Equest Group, tel: 7624877

Bí quyết chuẩn bị tâm thế cho bé vào lớp 1

"Lúc con 3-4 tuổi, mình nghĩ trẻ cần được chơi nên chẳng bắt học bao giờ, nhưng giờ thấy bạn cùng tuổi con đều đã biết viết, mình hoảng quá nên phải cho đi luyện chữ và toán cấp tốc", chị Nụ (Linh Đàm, Hà Nội) nói về cậu con trai sẽ vào lớp 1 năm nay.

Ngày ngày, anh chị tất bật thay nhau đưa đón con đến lớp luyện chữ và tập toán cách xa nhà 5 cây số.

Rút kinh nghiệm từ cô con gái đầu lòng, chị Ngọc (chợ Kim Liên, Hà Nội) đã cho cậu con trai gần 6 tuổi đi ôn luyện từ sau Tết.

"Hồi trước mình nghĩ lớp một thì cũng chỉ có tập đọc, viết, toán đơn giản thôi, đến lớp con học cũng được. Thế nhưng, vào năm học, cô giáo chê con viết chậm và kém nhất lớp, thế là tối nào hai mẹ con cũng phải đánh vật với nhau đến tận 11 giờ để hoàn thành các bài con làm dở trên lớp và làm thêm bài cô giao", chị Ngọc kể lại.

Sau "bài học" trên, với cậu con trai thứ hai, khi cháu được 5 tuổi chị đã đưa con đến nhà một giáo viên tiểu học nhờ cô rèn cho cháu cả tập đọc, tập viết lẫn làm toán. "Giờ thì khỏe re rồi, cháu đã đọc thông viết thạo. Dù vậy mình vẫn không chủ quan được, phải luyện tiếp", chị nói.

Chỉ còn chưa đầy hai tháng nữa trẻ bước vào năm học mới. Nhiều ông bố bà mẹ có con vào lớp một sốt sắng chuẩn bị mọi thứ cho bé đến trường.Ngoài trang bị dụng cụ học tập, phần lớn các em đều đã được luyện chữ, học toán trước. Trên các diễn đàn dành cho các bậc cha mẹ, những topic như "tìm gia sư cho con sắp vào lớp 1", "Cho con luyện chữ, luyện toán ở đâu?", "Tìm cô giáo lớp 1 cho con"... luôn nóng khi năm học mới đang đến gần. Đáp ứng nhu cầu này, các trung tâm luyện chữ, rèn toán, dạy kỹ năng cho trẻ sắp vào lớp một cũng nở rộ.

Ảnh: Minh Thùy.
Các bé 6 tuổi đang tập viết tại một cơ sở luyện chữ ở phố Chùa Bộc, Hà Nội, để chuẩn bị vào lớp 1 vào tháng 8 tới. Ảnh: Minh Thùy.

Chị Liên Hương, phụ trách một trung tâm luyện chữ cho trẻ tại phố Chùa Bộc, Hà Nội cho biết, từ sau Tết đã có nhiều bà mẹ đăng ký cho con tập viết để chuẩn bị vào lớp 1, thậm chí nhiều cháu sinh năm 2006, tức sang năm mới vào tiểu học, cũng được phụ huynh xin đến học. Có bà mẹ còn năn nỉ xin cho con học luôn hai ca một buổi vì nhà xa, nhưng cô không đồng ý vì với trẻ nhỏ, viết trong một ca(một tiếng rưỡi) đã là quá sức.

"Các bé tuổi này còn non, vẫn đang quen chơi nên chưa tập trung, ngại học. Hơn nữa, tay các cháu rất yếu nên viết nhanh mỏi. Thực ra, ở tuổi này, mình chỉ cố gắng giúp các bé vững các nét cơ bản, đỡ bỡ ngỡ và làm quen với chữ cái", chị Hương nói.

Chị cho biết, nhiều bé đến học còn nước mắt vòng quanh, mẹ phải ngồi bên cạnh mấy buổi cho quen. Một số ông bố, bà mẹ sau hơn chục buổi đi học viết cùng con cũng phải thừa nhận "bọn trẻ khổ quá".

Nhà giáo Đặng Thị Lệ Thủy, Trung tâm bồi dưỡng kỹ năng Smile's House (Láng Hạ, Hà Nội) cho biết, từ mầm non sang lớp 1 là một bước chuyển lớn với các bé. Nhiều trẻ sẽ bỡ ngỡ và có thể gặp không ít khó khăn lúc mới vào lớp 1, khi đang quen được chăm sóc, vui chơi phải chuyển sang môi trường mới, với hoạt động học tập là chính, ngồi một chỗ, viết bài, làm toán trong thời gian dài...

Theo bà Thủy, nhiều phụ huynh cố gắng trang bị thật nhiều tri thức cho con, để con biết đọc, biết viết trước vì sợ nếu con chưa biết sẽ không theo kịp các bạn, sẽ sợ học, mặc cảm. Thực ra, bố mẹ cho con học trước để yên tâm, tưởng có lợi nhưng lại là bất lợi.

Theo khoa học nghiên cứu, trẻ dưới 6 tuổi cơ tay còn yếu, khi cầm bút chỉ viết được những nét sổ, nghiêng, cong. Trẻ chỉ nên tô theo những nét có sẵn, tập điều khiển cơ tay để dần dần học viết nét chữ. Vì thế, ban đầu trẻ sẽ được học viết bảng. Khi học viết sớm, cơ tay yếu, trẻ dễ cầm bút tùy tiện, sai tư thế. Ngoài ra, khi phải ngồi nhiều tập viết, làm toán, trẻ sẽ căng thẳng, mệt mỏi, cảm thấy bị áp lực. Hơn nữa, khi đã biết trước các kiến thức của lớp một, vào năm học, bé dễ chán và chủ quan. Khi đó, điều cần rèn nhất cho bé chuẩn bị vào lớp một là khả năng tập trung, lắng nghe, sự tự tin, dám phát biểu đã bị thui chột. Trẻ sẽ thấy việc đi học là không quan trọng.

Nhà giáo cho rằng, để chuẩn bị cho con một tâm thế tự tin trong năm đầu tiên đi học, bố mẹ cần lưu ý:

- Cho trẻ làm quen với cặp sách, đồ dùng học tập, cái bút, quyển sách của mình. Có thể hướng dẫn con biết chiếc bút mở nắp rất nguy hiểm, nên con viết xong cần đậy lại. Dạy con cách giở sách, cách ghi nhớ, cách xếp sách vở vào ngăn cặp, cách đeo cặp trên vai. Khi vào năm học, bố mẹ cũng cần quan tâm đến thời khóa biểu của con để cùng bé chuẩn bị sách, đồ dùng học tập theo đúng môn học mỗi ngày, tránh để trẻ ngày nào cũng phải mang quá nhiều thứ tới trường.

- Hướng dẫn bé cách ứng phó với các tình huống ở trường như khi muốn đi vệ sinh và cách tự đi vệ sinh, lúc muốn nêu ý kiến... Quan trọng nhất là giúp bé hòa nhập với môi trường, tăng khả năng tự lập, tự biết giữ sức khỏe, khi nào cởi áo, mặc áo, lúc nào cần rửa tay...

- Dạy trẻ khả năng tập trung, để bé nhanh chóng làm quen với môi trường học mới. Khi con ở nhà, bố mẹ có thể tạo ra các cuộc thi như cả nhà kể chuyện cho nhau nghe, tập tô xem ai khéo hơn, nói về các chủ đề gần gũi với bé trong khoảng 30 phút...

- Giúp con làm quen với ngôi trường mới. Bố mẹ có thể dẫn bé tới trường, lớp mới vài lần trước khi con đi học thực sự. Hãy chỉ cho bé thấy lớp mới có những khác biệt như thế nào so với lớp ở trường mầm non của con. Chỉ cho con thấy những đồ vật đáng yêu ở nơi mới, một cây bàng xòe tán như chiếc ô che nắng, chiếc trống trường biết kêu "tùng tùng tùng" gọi các con vào lớp hay báo hiệu đến giờ chơi... Hãy giúp con cảm thấy môi trường mới có nhiều điều thú vị, gần gũi với bé.

- Khi con bắt đầu đi học, sau mỗi buổi, bố mẹ cần hỏi chuyện con về bạn bè, cô giáo, xem bé thích hay không thích gì nhất ở trường để biết cách giúp trẻ hào hứng tới lớp, dần khắc phục những khó khăn.

Minh Thùy

(Theo Vnexpress.net)

Chủ Nhật, 29 tháng 5, 2011

Bé sốt mọc răng và cách chăm sóc bé

Trẻ mọc răng thường hay sốt và quấy khóc, các bậc cha mẹ thường rất lo lắng. Các bậc phụ huynh hãy tham khảo những kinh nghiệm sau để yên tâm về thời kỳ mọc răng của bé yêu nhé.

Số răng trung bình của trẻ mọc được tính bằng (số tháng - 4), ví dụ trẻ 8 tháng, thường mọc 8-4=4 răng. Khi trẻ đủ dinh dưỡng thì số răng mọc cũng đều và chắc khỏe hơn.



Cách chăm sóc trẻ mọc răng

Chảy nhiều nước dãi, biếng ăn, quấy khóc, khó ngủ, sốt nhẹ, lợi sưng đỏ, tiêu chảy... là những phiền toái thường gặp khi bé mọc răng. Việc chăm sóc lúc này cần tỉ mỉ hơn ngày thường.

Thường trẻ bắt đầu mọc răng sữa từ tháng thứ 6, nhưng cũng có thể sớm hơn hoặc muộn hơn.
Trước khi răng nhú lên, bạn sẽ thấy lợi của bé đỏ và sưng to, kèm theo sốt nhẹ. Do bị đau và khó chịu, bé hay quấy khóc và lười ăn, thậm chí sút cân. Vì vậy, bạn nên vỗ về bé, thay đổi chế độ ăn bằng bột, sữa hoặc cháo loãng.

Nếu bé sốt trên 38, 5 độ, bạn có thể cho uống thuốc hạ sốt theo chỉ dẫn.

Bé cũng có thể đi ngoài phân nhão, sệt 3-4 lần/ngày, trong vòng khoảng 3-7 ngày. Nếu bé đi ngoài phân sệt nhiều lần nhưng lượng phân và nước ra ít thì không cần bù nước, cứ cho ăn uống bình thường. Nếu phân nhiều nước hoặc bé đi quá nhiều lần thì nên đưa đến bác sĩ.

http://camnangnuoidaycon.blogspot.com/2016/08/huong-dan-cai-at-monkey-junior-va-dung.html
 Giữ vệ sinh răng miệng tốt cho bé: Sau khi ăn, nên cho uống một ít nước lọc để súc miệng, rồi lau răng bằng khăn mềm; hoặc đánh răng cho bé. Nên làm thường xuyên nhiều lần trong ngày.
Bé có thể ngứa lợi, thích gặm nhấm, cắn các vật rắn. Do đó bạn nên chọn loại đồ chơi bằng chất liệu mềm, có hình tròn. Những đồ chơi vuông thành sắc cạnh rất nguy hiểm vì dễ làm tổn thương lợi và ảnh hưởng không tốt đến quá trình mọc răng của trẻ. Tốt nhất bạn hãy thay thế đồ chơi hàng ngày của bé bằng những miếng lê, táo hay cà rốt nhỏ.

Hãy mang bé đến bác sĩ nếu tình trạng quấy khóc, không chịu ăn kéo dài trong một tuần lễ, có nguy cơ gây chậm tăng cân, sụt cân. Nếu bé chỉ ăn ít trong vài ngày thì có thể không cần đi khám.
Nếu trẻ được 12 tháng mà chưa thấy răng nào mọc thì phải coi là bất thường do thiếu dinh dưỡng, còi xương. Cần cho trẻ ăn nhiều chất đạm, uống vitamin, đặc biệt là vitamin D.

Lưu ý: Các triệu chứng khi trẻ mọc răng không bao giờ gồm sốt cao, ho, nôn mửa, tiêu chảy kéo dài. Đó là triệu chứng của bệnh khác, vì vậy bạn cần đưa trẻ đi khám ngay.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)

Bé sốt khi mọc răng

(Dân trí) - Mọc răng thường kèm với đau lợi và đó có thể là nguyên nhân khiến bé căng thẳng, không thoải mái. Sốt đôi khi cũng là hậu quả của quá trình nhú răng này. Những bước hướng dẫn dưới đây sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn trong giai đoạn khó khăn này.



1. Hãy cho trẻ ngậm nướu có thể làm mát. Những chiếc ngậm nướu này có thể cho vào tủ lạnh nhưng không nên để lạnh quá vì sẽ phản tác dụng, làm lợi của bé đau hơn. Ngậm nướu mát sẽ giúp làm mềm lợi và tạo cảm giác dễ chịu hơn khi bé sốt.
2. Lau người cho bé bằng nước ấm. Nước lạnh hay nóng quá đều có thể làm tình trạng của bé tệ hơn. Nước ấm sẽ giúp cơ thể thoát nhiệt, giảm sốt nhanh hơn. Nếu cho bé tắm, bạn nên lau khô người để tránh thân nhiệt hạ nhanh khi nước bay hơi.

3. Đừng ấp ủ bé. Theo thói quen, các bà mẹ thường đắp chăn hay mặc quần áo dày cho bé, điều này chỉ làm thân nhiệt tăng lên. Thay vì đó, hãy mặc cho trẻ những trang phục thoải mái và thoáng để nhiệt có thể thoát ra.
4. Ăn chuối xắt lát để lạnh. Điều này sẽ giúp lợi của bé được xoa dịu, giảm kích thích.
5. Mát xa lợi bé bằng ngón tay của bạn sẽ giúp bé giảm đau, từ đó tình trạng sốt cũng được cải thiện.
6. Uống thuốc theo đơn bác sĩ. Aspirin và các loại thuốc giảm đau không bao giờ được cho trẻ dùng nhưng các loại ibuprofen được đặc chế cho trẻ sẽ giúp trẻ giảm sốt do đau răng.

Bạn cũng nên lưu ý rằng nếu đúng là bé sốt do mọc răng thì việc đi ra ngoài hay vào siêu thị sẽ rất tốt cho bé. Nhớ mang theo cặp nhiệt độ nhé. Ngoài ra, nếu bé sốt trên 39 độ C, bạn cần đưa bé đi khám ngay.
Minh Thu
Theo Ehow

Hãy tạo ra những trò chơi vui nhộn, cho trẻ nghe nhạc có giai điệu hay, ...giúp bé giảm khó chịu. Như vậy sẽ giúp bé dễ dàng vượt qua giai đoạn mọc răng này tốt đẹp hơn, các bạn nhé.

Thứ Hai, 23 tháng 5, 2011

6 tính cách cần rèn cho con từ nhỏ

Tính cách là một yếu tố quan trọng quyết định thành công trong tương lai của trẻ. Muốn con có những tính cách tốt bạn cần phải để ý và giáo dục ngay từ khi còn nhỏ.

Tính cách của con người vô cùng phong phú và đa dạng, nhưng 6 tính cách sau bạn nên rèn cho bé ngay từ khi còn nhỏ.

1. Hoạt bát, lạc quan

Những đứa trẻ có tính cách này thường thích cười chứ không thích khóc, vô tư. Nhưng sự hoạt bát lại không phải chỉ bao gồm có phương diện hoạt động, và đó lại càng không phải là sự nghịch ngợm gây ra tiếng ồn. Sự hoạt bát của trẻ được biểu hiện trên 6 phương diện:
- Nét mặt: Trên nét mặt của trẻ bao giờ cũng thể hiện sự chủ động. Thích cười, vui vẻ và có khả năng chịu đựng, thậm chí bé còn biết đùa với người lớn.

- Nhanh miệng: Khả năng phản xạ ngôn từ nhanh, bé thích được nghe kể chuyện và cũng thích được kể chuyện.

- Khả năng cảm nhận: Bé có thể học hỏi rât nhanh và khả năng nhận biết màu sắc cũng như phương hướng một cách rõ ràng.
- Biết sử dụng đôi tay rất hiệu quả: Bé có thể tự mình làm nhiều việc, vuốt ve và yêu quý động vật, thậm chí là biết trồng hoa.

- Biết sử dụng ngôn ngữ cơ thể: Bé thích các trò chơi, thích được vận động, diễn tả được những gì muốn nói bằng hành động.

- Nhanh nhạy: Bé thích là người được đưa ra những câu hỏi, thích thảo luận, tranh luận và diễn đạt tốt.
Tính cách của con một phần do cha mẹ dạy dỗ mà nên.
2. Biết kiên nhẫn

Những đứa trẻ không thể kiên nhẫn chờ đợi thường sẽ không làm được việc lớn. Trong sự hoạt bát cũng bao gồm cả khả năng kiên nhẫn và biết giữ yên tĩnh. Để rèn cho bé tính cách này thì ngay từ khi còn nhỏ, bạn không nên chiều theo tất cả những sở thích của bé. Hãy để bé biết chờ đợi, biết phấn đấu để đạt được mục đích của mình. Điều này là hoàn toàn có lợi cho tính cách của bé sau này.

3. Dũng cảm, tự tin

Sự dũng cảm, tự tin ở trẻ em được biểu hiện ở việc không sợ bóng tối, không sợ bị cô độc và những con vật nhỏ, không sợ người lạ, biết cách giao tiếp và làm quen với bạn bè trong lớp. Nếu như bản thân trẻ tự cảm thấy mình rất đáng yêu, cho dù đó chỉ là cảm giác thì cũng là điều rất tốt. Bởi nó sẽ khiến bé luôn là người chủ động trong mọi mỗi quan hệ.

4. Tính lương thiện

Trẻ phải học được cách quan tâm và chia sẻ với mọi người. Khi còn nhỏ, sự quan tâm này được thể hiện ở cách bé đối xử với những con vật nhỏ có trong nhà. Lớn lên một chút, đó sẽ là cách bé đối xử với mọi người, cảm giác bé có được khi xem một bộ phim.
5. Tính độc lập

Tính độc lập của trẻ được thể hiện qua việc bé có thể tự mình đi ngủ, tự ngồi. Khi bé sau 1 tuổi thì có thể tự ăn cơm mà không cần phải có sự dỗ dành của người lớn. Nếu bạn có thể rèn cho bé đức tính này thì khi đi học và cả chuyện tìm việc làm sau này đều không phải là vấn đề đáng lo ngại.

6. Tính sáng tạo

Bé luôn tò mò với mọi thứ xung quanh và ham hiểu biết. Điều này hoàn toàn có lợi cho tư duy của bé vì nó giúp trẻ có thể tự khám phá những điều lạ lẫm xung quanh mình. Nếu bạn có thể rèn cho bé học được tính này ngay từ khi còn nhỏ thì biết đâu sau này bé sẽ trở thành thiên tài.
Bảo Vy

Thứ Bảy, 7 tháng 5, 2011

Thực đơn cho trẻ bị thủy đậu

Đậu xanh tốt cho bệnh nhân thủy đậu

Khi trẻ bị thủy đậu, nên nấu nước đậu xanh (1 lạng đậu nấu với nửa lít nước) cho uống thay nước cho đến khi khỏi bệnh. Có thể thêm ít đường phèn hoặc đường đỏ, hoặc nấu cháo đậu xanh loãng. Các loại đậu đen, đỏ, trắng cũng dùng được.

Các món ăn sau cũng tốt cho bệnh nhân thủy đậu, bạn có thể lựa chọn cho thích hợp khẩu vị của trẻ:

Nước thân cây rạ: Thân cây rạ bỏ lá rơm ngoài 15 g. Nấu lấy nước cho trẻ uống thay nước hằng ngày.

Nước mã thầy, bồ công anh mỗi thứ 15 g, nấu nước uống. Có thể thêm đường.

Cháo rễ lau: Rễ lau tươi 10-20 g, gạo 50 g, hai thứ nấu cùng.

Cháo lá sen: Lá sen tươi 100 g, gạo 100 g, nấu lá sen lấy nước nấu cháo. Thêm ít đường phèn hoặc đường đỏ.

Cháo lá tre: Lá tre tươi 30 g, gạo 100 g. Nấu lá tre khoảng 20 phút lấy nước nấu cháo.

Cháo ý dĩ (hạt bo bo): Hạt bo bo 30 g, nấu cháo với 60 g gạo. Ngày ăn hai lần trong vài ngày.

Cháo rễ lau, sinh địa: Rễ lau 20 g, sinh địa 10 g, thạch cao 10 g, gạo 100 g. Nấu thuốc trước, lấy nước nấu cháo nhừ.

Cháo phục linh: Phục linh 15 g, hoa mai vàng 15 g, gạo tẻ 50 g. Nấu kỹ phục linh với hoa mai vàng lấy nước để nấu cháo. Ăn nóng.

Cháo bách hợp: Bách hợp 10 g, đậu đỏ 20 g, hạnh nhân 6 g (bóc vỏ bỏ mầm), gạo 30 g, nấu cùng cho nhừ. Dùng vào thời kỳ khỏi bệnh.

(theo SK&ĐS)
Việt Báo (Theo_24h)

Thủy đậu - tiền thân của bệnh giời leo

Tổn thương trong bệnh zona (nlm).

Không phải cứ chữa khỏi thủy đậu là trẻ đã thoát được "móng vuốt" của virus Varicella Zoster. Virus này có thể nằm yên hàng chục năm trong cơ thể, chờ cơ hội vùng dậy gây bệnh zona (dân gian gọi là giời leo) với những cơn đau triền miên không dứt.

Bác sĩ Phạm Thị Hương, bộ môn Da liễu Đại học Y Hà Nội cho biết, khoảng 1/4 những người nhiễm virus Varicella Zoster - tác nhân gây bệnh thủy đậu - sẽ phát triển thành bệnh zona trước 85 tuổi. Nguy cơ này rất cao ở những người có sức đề kháng yếu như bệnh nhân ung thư, nhiễm HIV... và tăng dần theo tuổi tác. Những người mắc thủy đậu trong năm đầu đời cũng có nguy cơ phát triển thành zona cao hơn 3-20 lần so với những người mắc thủy đậu muộn hơn.

Triệu chứng khởi đầu của bệnh zona là đau ngực 3-4 ngày, đau một bên cơ thể, cảm giác bỏng rát, sau đó các mụn nước xuất hiện thành đường dài cũng ở một bên, dọc theo dây thần kinh. Vị trí thường gặp nhất là ở ngực (theo dây thần kinh liên sườn), cổ, mặt, lưng (theo dây thần kinh tọa). Các mụn nước chứa dịch, sau vài ngày thì hóa mủ, khô dần và bong vảy. Bệnh nhân luôn cảm thấy đau rát; tuổi càng cao, cảm giác đau càng ghê gớm.

Zona có thể dẫn đến các biến chứng như viêm kết mạc, giác mạc, viêm màng bồ đào, rối loạn tiết niệu trực tràng, liệt mặt, viêm não, màng não.

Biến chứng đáng sợ nhất là đau sau zona, thường gặp ở người cao tuổi, có làn da khô, mỏng. Đây là tình trạng đau dai dẳng theo khoanh da sau khi mụn nước đã lành (4-6 tuần), rất khó trị. Lúc này, bệnh nhân phải chịu những cơn đau liên tục như dao đâm, cắt thịt, kéo dài vài tháng, vài năm hoặc suốt đời. Để tránh biến chứng này, trong thời gian mắc bệnh zona, bệnh nhân cần điều trị bằng thuốc kháng virus. Thuốc cũng giúp mau lành sẹo, giảm mức độ bệnh, rút ngắn thời gian viêm và đau cấp.

Cách tốt nhất để phòng bệnh zona chính là ngăn ngừa thủy đậu bằng văcxin. Bác sĩ Hương cho biết, văcxin phòng thủy đậu phổ biến hiện nay là Varilrix của Mỹ, giá khoảng 300.000 đồng/mũi, có thể tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi. Trẻ trên 13 tuổi cần tiêm 2 mũi cách nhau 4-8 tuần.

Văcxin bắt đầu có tác dụng sau khi tiêm 3-5 ngày; trong khi thời gian ủ bệnh là 7-21 ngày, vì vậy khi đã tiếp xúc với bệnh nhân nếu tiêm ngay thì vẫn kịp. Những người đã được tiêm phòng rất hiếm khi bị thủy đậu, nếu có thì chỉ bị nhẹ với rất ít nốt đậu và không xuất hiện biến chứng.

Hải Hà

Việt Báo (Theo_VnExpress.net)

Thủy đậu - bệnh của thời tiết ấm

Các nốt đậu có thể mọc cả trên đầu.

Tuy ít gây chết người nhưng căn bệnh này rất dễ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như bội nhiễm, viêm phổi, sinh con dị tật hoặc tử vong... Bệnh thường phát triển mạnh từ tháng 1 đến tháng 5 hằng năm.

Tiến sĩ Nguyễn Thu Yến, khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, cho phóng viên TS biết: Bệnh thủy đậu đang có xu hướng tăng trong mấy năm gần đây. Chỉ trong 2 tháng đầu năm nay, cả nước đã có 1.460 người mắc thủy đậu, gần gấp đôi cùng kỳ năm ngoái (810 ca). Riêng Hà Nội đã có 61 người mắc. Tỷ lệ mắc thủy đậu ở Hà Nội cao gấp 4,5 lần so với tỷ lệ trung bình của cả nước.

Bệnh thủy đậu do virus gây ra, rất dễ lây (qua đường hô hấp và tiếp xúc) và có khả năng lan thành dịch. Thủy đậu gây miễn dịch vĩnh viễn. Tuy nhiên, những người bị suy yếu hệ miễn dịch có thể nhiễm bệnh lần 2 (thường là nhẹ).

Diễn tiến bệnh

- Thời kỳ ủ bệnh: Trung bình 13-17 ngày. Bệnh nhân không có biểu hiện lâm sàng.

- Thời kỳ khởi phát: Kéo dài 24-48 giờ. Bệnh nhân sốt nhẹ, ớn lạnh, chán ăn, mệt mỏi. Một số bệnh nhân có những nốt hồng ban nổi trên da. Đây là tiền thân của những nốt đậu, xuất hiện khoảng 24 giờ trước khi trở thành bóng nước.

- Thời kỳ toàn phát: Bệnh nhân có thể sốt nhẹ hoặc không sốt. Trên da nổi các bóng nước hình tròn hoặc hình giọt nước trên viền da hồng, bắt đầu từ thân, sau lan sang chân tay, mặt. Bóng nước cũng có thể mọc ở niêm mạc miệng, đường tiêu hóa, hô hấp… gây ra các triệu chứng nuốt đau, có dấu hiệu loét đường tiêu hóa, khó thở, tiểu rát. Ở một số trẻ, bóng nước còn mọc ở mí mắt hoặc kết mạc. Bóng nước càng nhiều chứng tỏ bệnh càng nặng.

- Thời kỳ hồi phục: Các bóng nước đóng mày, xảy ra 1 tuần sau khi bóng nước xuất hiện.

Ở người có hệ thống miễn dịch bị suy yếu hoặc tổn thương, đặc biệt là bệnh nhân ung thư hệ bạch huyết, thời gian hồi phục dài gấp ba lần so với người bình thường. Tỷ lệ tử vong ở họ là 15%.

Các biến chứng

- Bội nhiễm: Đây là biến chứng thường gặp nhất, biểu hiện chủ yếu là nhiễm trùng da (do nốt đậu bị vỡ, hoặc do da bị trầy xước khi gãi). Tình trạng bội nhiễm cũng có thể gây viêm mô tế bào, viêm hạch ngoại biên, áp xe dưới da.

- Viêm phổi: Thường gặp ở người lớn và người suy giảm miễn dịch. Bệnh nhân sốt cao, thở nhanh, khó thở, tím tái, đau ngực và ho ra máu. Nếu đang có mang từ tháng thứ tư trở lên, bệnh nhân có nhiều nguy cơ tử vong.

- Sinh con dị tật hoặc tử vong: Nếu người mẹ mắc thủy đậu trong 3 tháng cuối thai kỳ, đứa trẻ sinh ra có thể bị sẹo da, teo cơ, bất thường ở mắt, co giật, chậm phát triển, tâm thần… Nếu mẹ bị thủy đậu 5 ngày trước khi sinh, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh là 30%. Ở những trẻ sống sót, các cơ quan nội tạng thường bị tổn thương, đặc biệt ở phổi.

Phòng ngừa

Người mắc thủy đậu có thể truyền bệnh cho người khác từ 24 giờ trước khi phát ban cho đến khi những nốt đậu đóng mày (trung bình 7-8 ngày). Vì vậy, ngay khi phát hiện bệnh, cần cách ly bệnh nhân, tránh tiếp xúc với họ cho đến khi khỏi hẳn.

Ngoài ra, để phòng bệnh, mọi người nên tiêm phòng. Tiến sĩ Thu Yến cho biết, loại vacxin phòng thủy đậu phổ biến hiện nay là Varilrix của Mỹ, giá 300.000 đồng/liều. Trẻ 1-12 tuổi tiêm một liều; người 13 tuổi trở lên tiêm 2 liều (cách nhau 6-10 tuần).

Điều trị

Mục đích chủ yếu là giảm nguy cơ gây biến chứng. Bệnh nhân cần:

- Dùng thuốc chống ngứa (tại chỗ hoặc toàn thân), nếu cần có thể uống thuốc an thần.

- Tắm bằng dung dịch sát trùng, cắt ngắn móng tay, mặc áo quần kín (để tránh nhiễm trùng và chống ngứa).

- Có thể dùng các thuốc giảm đau, hạ sốt. Nhất thiết không không dùng aspirin cho trẻ em vì thuốc này có thể gây hội chứng Reye, với các biểu hiện bồn chồn, lo âu, kích thích, hôn mê, co giật do phù não.

Nếu muốn dùng các loại thuốc chống virus thủy đậu, bệnh nhân cần theo chỉ định của bác sĩ.

Thanh Nhàn

Việt Báo (Theo_VnExpress.net)

Mẹ bị thủy đậu có nên cho con bú?

PNO - Mắc bệnh thủy đậu, chị Mai (TP.HCM) rất lo lắng, con gái chị mới 7 tháng tuổi và bé đang được bú sữa mẹ hoàn toàn. Làm sao để bé không bị lây bệnh từ mẹ mà vẫn được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng? Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cho rằng, vẫn cho trẻ bú nhưng cần có biện pháp để phòng bệnh cho bé.

Những điều cần biết về thủy đậu

Thủy đậu là bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi rút Varicella – Zoster gây ra. Bệnh dễ bị lây nhiễm và chủ yếu lây qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện thì dịch tiết bắn ra, nếu người khác hít phải dịch tiết này sẽ nhiễm bệnh.

Thủy đậu cũng có thể lây nhiễm gián tiếp khi người lành tiếp xúc với mụn nước (hoặc nốt rạ) đã bị vỡ ra, hoặc các vết loét trên da người mắc bệnh.

Thời điểm lây bệnh phần lớn ở giai đoạn ủ bệnh, trước khi người bệnh nổi bóng nước 2- 3 ngày, sau đó kéo dài 2 – 3 tuần.

Dấu hiệu cho thấy bị nhiễm thủy đậu như: biểu hiện đầu tiên là sốt (từ 38 -38,5 độ C). Người bệnh thường có biểu hiện mệt mỏi, biếng ăn, dễ cáu gắt, một vài trường hợp có cảm giác đau đầu hoặc đau nhức các cơ bắp.

Thông thường, áp dụng những nguyên tắc như giữ vệ sinh sạch sẽ trong sinh hoạt như tắm bằng nước ấm, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để tăng sức đề kháng, uống nhiều nước... Bệnh sẽ tự lành sau khoảng 10 -15 ngày, tính từ ngày sốt phát ban.

Bà mẹ đang cho con bú cần lưu ý:

Nếu có thể, mẹ nên vắt sữa ra bình và nhờ người khác cho bé bú. Cho bé ngủ riêng, cách ly mẹ.

Trong trường hợp bé không chấp nhận bú bình mà chỉ bú mẹ trực tiếp thì người mẹ cần mang khẩu trang khi cho bé bú. Thời gian này nên hạn chế nói chuyện cùng bé để phòng dịch tiết bắn ra. Thận trọng đừng để bé cọ sát làm vỡ các nốt rạ và nước dịch này dính vào người bé khiến bé bị lây nhiễm.

Cắt móng tay của bé để tránh trường hợp bé dùng móng cào và làm bong các vết rạ, dịch tiết ra sẽ làm bé bị nhiễm bệnh.

Tuy nhiên, lời khuyên tốt nhất vẫn là các bà mẹ nên chích ngừa thủy đậu trước khi có con (nếu chưa từng bị). Vì mẹ có chích ngừa và cho con bú thì kháng thể sẽ theo đường sữa vào cơ thể bé, bảo vệ bé trong 12 tháng đầu đời, dù có tiếp xúc với mầm bệnh.

Những trường hợp mẹ chưa chích ngừa nhưng bị nhiễm bệnh trong 3 tháng đầu của thai kỳ sẽ ảnh hưởng nặng nề cho thai nhi như bị thủy đậu bẩm sinh, đa dị tật, tim, mắt, sảy thai... Người mẹ sau đó cũng rất dễ bị viêm phổi.

Gần đây, một số trường hợp cho rằng mình bị bệnh thủy đậu lần 2 là hoàn toàn không đúng. Y khoa thế giới cũng từng khẳng định, một đời người chỉ có 1 lần nhiễm bệnh thủy đậu, không có lần thứ 2. Nếu có, thì có thể đó là sự nhận dạng sai bệnh, hoặc là lần trước không phải thủy đậu hoặc lần sau không phải thủy đậu.

Nguyên Hạnh (ghi)

Làm gì khi bé bị thủy đậu

Nhiều bà mẹ lúng túng không biết chăm sóc như thế nào khi bé yêu bị thủy đậu. Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc, Phó GĐ BV Nhi TƯ cảnh báo: “Thủy đậu vốn là bệnh lành tính nhưng nếu không biết chăm sóc đúng cách, bệnh sẽ lâu lành và để lại nhiều di chứng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng”.

Dưới đây là những lời khuyên để chăm sóc tốt nhất cho bé khi bị thuỷ đậu:

Giữ vệ sinh sạch sẽ

Khi bị thuỷ đậu, nhiễm trùng là biến chứng thường gặp nhất, biểu hiện chủ yếu là nhiễm trùng da. Khi lên những nốt đỏ, trẻ hay bị ngứa thường gãi làm nốt đậu bị vỡ, trầy xước da khiến vi trùng bên ngoài dễ dàng xâm nhập làm lên mủ và sẽ để lại sẹo lõm. Nặng hơn, vi trùng có thể xâm nhập từ mụn nước vào máu, gây nhiễm trùng huyết, viêm màng não… rất nguy hiểm, có thể khiến người bệnh bị tử vong.

Nhiều người cho rằng khi bé bị thuỷ đậu phải tuyệt đối kiêng nước, kiêng gió nên không tắm, lau rửa cho trẻ là một sai lầm. BS Lộc cho biết, có rất nhiều trường hợp do không giữ vệ sinh sạch sẽ khiến trẻ bị biến chứng nhiễm trùng.

Tốt nhất, phải vệ sinh sạch sẽ cho trẻ bằng cách lấy lá ổi, lá đắng rửa sạch, đun sôi để hơi âm ấm, rồi dùng khăn xô mỏng mềm nhúng nước lau người nhẹ nhàng cho trẻ. Cần lưu ý, khi lau, tắm cho trẻ cần phải rất nhẹ nhàng, tuyệt đối không để nốt đậu bị trợt, chảy nước, vì nếu nước trong nốt đậu chảy đến đâu là mụn đến đấy, chỉ trong vòng 1 – 2 ngày là lên khắp cả người.

Sau khi lau rửa cho trẻ, lại dùng khăn xô khô thấm khô người cho trẻ, rồi mặc cho trẻ quần áo rộng rãi, mềm, thoáng mát. Nếu được điều trị đúng cách và giữ vệ sinh sạch sẽ, chỉ sau 7 - 10 ngày, nốt đậu sẽ xẹp xuống, khô và bong vảy rồi vết thâm sẽ hết sau một thời gian, không để lại sẹo.

Cần cách ly người bệnh

Thuỷ đậu rất dễ lây qua đường hô hấp và lây do tiếp xúc với mụn nước hoặc các dụng cụ sinh hoạt có chứa siêu vi trùng này. Muốn điều trị nhanh chóng, đầu tiên phải cách ly người bệnh. Dù chỉ xuất hiện vài ba nốt đậu cũng phải cách ly với tất cả các trẻ khác, kể cả người lớn chưa bị bệnh này, nếu không nguy cơ lây lan rất nhanh.

Hơn nữa, thường mỗi người chỉ bị thủy đậu một lần và có miễn dịch dài, nhưng nếu sức đề kháng yếu có thể bị tái phát khi có dịch, vì vậy, dù con bạn đã từng bị thuỷ đậu, cũng nên lưu ý không cho trẻ tiếp xúc với những người đang bị để tránh nguy cơ tái phát.

Cần vệ sinh phòng ốc, giường chiếu, ga đệm sạch sẽ. Cho trẻ nằm trong phòng kín gió nhưng không được ẩm thấp và cần nhớ luôn giữ vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, nhắc trẻ không được gãi vỡ nốt đậu.

Điều trị cho trẻ

Trong trường hợp trẻ chỉ bị loét vài nốt mụn, có thể dùng nước ôxy già rửa vết loét rồi dùng bông chấm khô nhưng cần lưu ý, cho bệnh phẩm vào túi nilon bọc kín để tránh lây bệnh cho người khác. Sau đó, bôi thuốc đúng vào giữa nốt đậu (tuy nhiên, có nhiều loại thuốc phù hợp với từng thể bệnh nặng hay nhẹ, do đó, muốn cho trẻ uống hay bôi loại thuốc gì cần hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa). Trong quá trình điều trị cha mẹ cần theo dõi kỹ, kịp thời đưa trẻ nhập viện ngay khi có biến chứng.

Khi bị vỡ, trợt nhiều nốt đậu, cần đưa ngay trẻ đến bệnh viện để được điều trị. Vì tình trạng vỡ mụn nhiều có thể làm cho trẻ bị mất nước, nhiễm trùng dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Vì trên thực tế, đã có nhiều trẻ bị trầy xước da nhiều đã bị mất nước, phải có chế độ điều trị đặc biệt, rửa hàng ngày, truyền, tiêm thuốc chống nhiễm khuẩn.

Cho bé ăn đầy đủ dinh dưỡng

Trong suốt thời kỳ bị bệnh, cần cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ăn những đồ dễ tiêu, không nhất thiết phải kiêng khem trừ khi trẻ bị dị ứng với loại thực phẩm nào đó.

Đặc biệt, nên cho trẻ ăn đồ loãng, uống nước canh gà, uống nhiều nước để bù nước do trẻ bị mất nước khi mụn vỡ, trợt.

Phòng bệnh như thế nào?

Để phòng bệnh, tốt nhất nên cho trẻ tiêm vac-xin phòng thuỷ đậu, kể cả trẻ lớn và người lớn mà chưa miễn dịch với thuỷ đậu cũng nên tiêm phòng.

Thứ Ba, 3 tháng 5, 2011

Tìm Hiểu Thuốc Hay Dùng: Kháng Sinh và Hạ Sốt

Kháng sinh còn được gọi là Trụ sinh là những chất có khả năng tiêu diệt vi khuẩn hay kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn một cách đặc hiệu. Nó có tác dụng lên vi khuẩn ở cấp độ phân tử, thường là một vị trí quan trọng của vi khuẩn hay một phản ứng trong quá trình phát triển của vi khuẩn.

Cơ chế tác động của kháng sinh

  • Ức chế quá trình tổng hợp vách của vi khuẩn (vỏ) của vi khuẩn. Các nhóm kháng sinh gồm có penicillin, bacitracin, vancomycin. Do tác động lên quá trình tổng hợp vách nên làm cho vi khuẩn dễ bị các đại thực bào phá vỡ do thay đổi áp suất thẩm thấu.
  • Ức chế chức năng của màng tế bào. Các nhóm kháng sinh gồm có : colistin, polymyxin, gentamicin, amphoterricin. Cơ chế làm mất chức năng của màng làm cho các phân tử có khối lượng lớn và các ion bị thoát ra ngoài.
  • Ức chế quá trình sinh tổng hợp protein.
    • Nhóm aminoglycosid gắn với receptor trên tiểu phân 30S của ribosome làm cho quá trình dịch mã không chính xác.
    • Nhóm chloramphenicol gắn với tiểu phân 50S của ribosome ức chế enzyme peptidyltransferase ngăn cản việc gắn các acid amin mới vào chuỗi polypeptide.
    • Nhóm macrolideslincoxinamid gắn với tiểu phân 50S của ribosome làm ngăn cản quá trình dịch mã các acid amin đầu tiên của chuỗi polypeptide.
  • Ức chế quá trình tổng hợp acid nucleic.
    • Nhóm refampin gắn với enzyme RNA polymerase ngăn cản quá trình sao mã tạo thành mRNA (RNA thông tin)
    • Nhóm quinolone ức chế tác dụng của enzyme DNA gyrase làm cho hai mạch đơn của DNA không thể duỗi xoắn làm ngăn cản quá trình nhân đôi của DNA.
    • Nhóm sulfamide có cấu trúc giống PABA (p aminobenzonic acid) có tác dụng cạnh tranh PABA và ngăn cản quá trình tổng hợp acid nucleotid.
    • Nhóm trimethoprim tác động vào enzyme xúc tác cho quá trình tạo nhân purin làm ức chế quá trình tạo acid nucleic.
Mỗi ngày lại có rất nhiều loại kháng sinh được các dược sĩ bào chế ra bởi vì quá trình kháng kháng sinh của vi khuẩn.
---------
Paracetamol (tên nhãn hiệu quốc tế không độc quyền) hay acetaminophen (tên được chấp nhận tại Hoa kỳ) là một thuốc có tác dụng hạ sốt và giảm đau, tuy nhiên không như aspirin nó không hoặc ít có tác dụng chống viêm. So với các thuốc NSAIDs, paracetamol có rất ít tác dụng phụ với liều điều trị nên được cung cấp không cần kê đơn ở hầu hết các nước.

Dược động học

Hấp thu nhanh qua ống tiêu hóa, sinh khả dụng là 80-90%, hầu như không gắn vào protein huyết tương. Chuyển hóa lớn ở gan và một phần nhỏ ở thận, cho các dẫn xuất glucuro và sulfo-hợp, thải trừ qua thận.

[sửa] Đặc điểm tác dụng

Cũng như các thuốc chống viêm non-steroid khác, paracetamol có tác dụng hạ sốt và giảm đau, tuy nhiên lại không có tác dụng chống viêm và thải trừ acid uric, không kích ứng tiêu hóa, không ảnh hưởng đến tiểu cầu và đông máu.

[sửa] Cơ chế tác dụng

Cơ chế tác của paracetamol đang còn được tranh cãi, do thực tế là nó cũng có tác dụng ức chế men cyclooxygenase (COX) làm giảm tổng hợp prostaglandin giống như aspirin, tuy nhiên paracetamol lại không có tác dụng chống viêm. Các nghiên cứu tập trung khám phá cách thức ức chế COX của paracetamol đã chỉ ra hai con đường: [5][6][7][8]
Các men COX chịu trách nhiệm chuyển hóa arachidonic acid thành prostaglandinH2, là chất không bền vững và có thể bị chuyển hóa thành nhiều loại chất trung gian viêm khác. Các thuốc chống viêm kinh điển như NSAIDs tác động ở khâu này. Hoạt tính của COX dựa vào sự tồn tại của nó dưới dạng oxy hóa đặc trưng, tyrosine 385 sẽ bị oxy hóa thành một gốc.[9][10] Người ta đã chỉ ra rằng, paracetamol làm giảm dạng oxy hóa của men này từ đó ngăn chặn nó chuyển hóa các chất trung gian viêm.[6][11]
Nghiên cứu sâu hơn cho thấy, paracetamol còn điều chỉnh hệ cannabinoid nội sinh.[12] Paracetamol bị chuyển hóa thành AM404, một chất có các hoạt tính riêng biệt; quan trọng nhất là nó ức chế sự hấp thu của cannabinoid nội sinh bởi các neuron. Sự hấp thu này gây hoạt hóa các thụ thể đau tổn thương của cơ thể. Hơn nữa, AM404 còn ức chế kênh natri giống như các thuốc tê lidocaine và procaine.[13]
Một giả thiết rất đáng chú ý nhưng hiện nay đã bị loại bỏ cho rằng paracetamol ức chế men COX-3.[5][14] Men này khi thí nghiệm trên chó đã cho hiệu lực giống như các men COX khác, đó là làm tăng tổng hợp các chất trung gian viêm và bị ức chế bởi paracetamol. Tuy nhiên trên người và chuột, thì men COX-3 lại không có hoạt tính viêm và không bị tác động bởi paracetamol.[5]

[sửa] Chuyển hóa


Các phản ứng trong chuyển hóa paracetamol.
Paracetamol trước tiên được chuyển hóa tại gan, nơi các sản phẩm chuyển hóa chính của nó gồm các tổ hợp sulfate và glucuronide không hoạt động rồi được bài tiết bởi thận. Chỉ một lượng nhỏ nhưng rất quan trọng được chuyển hóa qua con đường hệ enzyme cytochrome P450 ở gan (các CYP2E1 và isoenzymes CYP1A2) và có liên quan đến các tác dụng độc tính của paracetamol do các sản phẩm alkyl hóa rất nhỏ (N-acetyl-p-benzo-quinone imine, viết tắt là NAPQI).[15] Có nhiều hiện tượng đa dạng trong gien P450, và đa hình thái gien trong CYP2D6 đã được nghiên cứu rộng rãi. Nhóm này có thể được chia thành chuyển hóa "rộng rãi," "cực nhanh," và "chuyển hóa kém" dựa vào sự biểu lộ của CYP2D6. CYP2D6 cũng có thể góp phần trong sự hình thành NAPQI, dù tác động kém hơn các P450 isozymes khác, và hoạt tính của nó có thể tham gia độc tính của paracetamol trong dạng chuyển hóa rộng rãi và cực nhanh và khi paracetamol được dùng với liều rất lớn.[16]

Cấu trúc của N-Acetyl-p-benzochinonimin (NAPQI)
Sự chuyển hóa của paracetamol là ví dụ điển hình của sự ngộ độc, bởi vì chất chuyển hóa NAPQI chịu trách nhiệm trước tiên về độc tính hơn là bản thân paracetamol. Ở liều thông thường chất cuyển hóa độc tính NAPQI nhanh chóng bị khử độc bằng cách liên kết bền vững với các nhóm sulfhydryl của glutathione hay sự kiểm soát của một hợp chất sulfhydryl như N-acetylcysteine, để tạo ra các tổ hợp không độc và thải trừ qua thận.[15] Hơn nữa, methionine đã được nhắc đến trong một số trường hợp,[17] mặc dù các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng N-acetylcysteine là thuốc giải độc quá liều paracetamol hiệu qủa hơn.[18]

[sửa] Tương tác

  • Uống paracetamol liều cao dài ngày có thể làm tăng nhẹ tác dụng chống đông của coumarin và dẫn chất indandion.
  • Cần phải chú ý đến khả năng gây hạ sốt nghiêm trọng ở người bệnh dùng đồng thời phenothiazin và liệu pháp hạ nhiệt.
  • Các thuốc chống giật (như phenytoin, barbiturat, carbamazepin...) gây cảm ứng enzyme ở microsom thể gan, có thể làm tăng tính độc hại gan của paracetamol do tăng chuyển hoá thuốc thành những chất độc hại với gan. Ngoài ra, dùng đồng thời isoniazid với paracetamol cũng có thể dẫn đến tăng nguy cơ độc tính với gan, nhưng chưa xác định được cơ chế chính xác của tương tác này. Nguy cơ paracetamol gây độc tính gan gia tăng đáng kể ở người bệnh uống liều paracetamol lớn hơn liều khuyên dùng trong khi đang dùng thuốc chống co giật hoặc isoniazid. Thường không cần giảm liều người bệnh dùng đồng thời liều điều trị paracetamol và thuốc chống co giật, tuy vậy người bệnh phải hạn chế tự dùng paracetamol khi đang dùng thuốc chống co giật hoặc isoniazid.

[sửa] Tác dụng phụ

  • Ở liều thông thường, paracetamol không gây kích ứng niêm mạc dạ dày, không ảnh hưởng đông máu như các NSAIDs, không ảnh hưởng chức năng thận. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho biết dùng paracetamol liều cao (trên 2000mg/ngày) có thể làm tăng nguy cơ biến chứng dạ dày.[19]
  • Đôi khi xảy ra ban da và những phản ứng dị ứng khác. Thường là ban đỏ hoặc ban mày đay, nặng hơn có thể kèm theo sốt do thuốc và thương tổn niêm mạc. Người bệnh mẫn cảm với salicylat hiếm khi mẫn cảm với paracetamol và những thuốc có liên quan.
  • Ở một số ít trường hợp riêng lẻ, paracetamol đã gây giảm bạch cầu trung tính, giảm tiểu cầu và giảm toàn thể huyết cầu.
  • Sử dụng paracetamol (acetaminophen) trong năm đầu tiên của cuộc sống và sau đó trong thời kỳ thơ âu có thể tăng nguy cơ bị hen, viêm mũi kết mạc mắt và eczema vào lúc 6 đến 7 tuổi, theo các kết quả của giai đoạn 3 của Chương trình nghiên cứu quốc tế về Hen và các Bệnh dị ứng ở trẻ em [20].
http://namvinhyen.com/


Tìm Hiểu Về Nấm Candida

Vì sao bạn bị nấm Candida khi có thai?



Bệnh nấm Candida là một loại bệnh viêm nhiễm phổ biến gây ra bởi một loại nấm có tên là Candida Albicans. Loại nấm này có thể thường trú sẵn trong cơ thể của chúng ta nhưng không gây ra vấn đề gì cả. Nhưng khi có thai, thể trạng của chúng ta thay đổi, và độ cân bằng pH mới khuyến khích loại nấm này phát triển, gây ngứa rát khó chịu ở âm hộ.



Triệu chứng của bệnh nấm Candida?



  • Mỗi người bị bệnh lại gặp những triệu chứng không giống nhau, nhưng nếu bạn thấy một hay nhiều hiện tượng dưới đây thì có thể bạn đã bị bệnh nấm Candida.
  • Cảm giác ngứa rát trong hoặc xung quanh âm hộ
  • Đau nhức và/hoặc mẩn đỏ
  • Đau nhức khi giao hợp hoặc khi đi tiểu
  • Ra huyết trắng đặc hơn bình thường. Không có gì là bất thường khi bạn ra nhiều huyết trắng lỏng có màu sữa trong suốt thời kỳ mang thai, nhưng nếu bạn thấy nó đặc quánh và có màu vàng xanh, đó có thể là triệu chứng của bệnh nấm Candida.


Tôi có nên tham vấn bác sĩ?



Nếu bạn nghi mình bị nấm Candida, hãy lập tức báo cho bác sĩ của bạn để họ chỉ định cho bạn biện pháp điều trị thích hợp.



Mẹo hay để chữa trị bệnh Candida an toàn



  • Khi mang thai bạn không nên tự mua thuốc tại tiệm thuốc, hãy tham vấn bác sĩ của bạn trước khi mua bất cứ thuốc gì.
  • Dùng túi nước đá hoặc túi chườm lạnh để làm dịu vùng bị ngứa rát.
  • Tránh tắm nước ấm hoặc nóng. Loại nấm này phát triển mạnh hơn trong môi trường ấm.
  • Hãy dùng sữa tắm hoặc xà bông không mùi.
  • Mặc đồ lót cotton và quần áo rộng để giữ cho vùng đó mát mẻ.
  • Ăn sữa chua tự nhiên chứa khuẩn sống sẽ giúp ích.

Nấm Candida và thai nhi



Mặc dù bệnh nấm Candida gây khó chịu, nhưng điều may mắn là nó không gây hại cho thai nhi của bạn. Tuy nhiên, nó có thể lây sang bé trong quá trình sinh nở và làm bạn đau khi cho bé bú, vì thế hãy cố chữa trị dứt bệnh trước khi sinh.

--------

Tưa miệng (Bệnh nấm Candida miệng)

Tưa miệng là bệnh trong đó nấm Candida albicans phát triển vượt khỏi tầm kiểm soát ở niêm mạc miệng. Bệnh hay gặp nhất ở trẻ nhỏ, người già và người bị suy giảm miễn dịch do bệnh hay do thuốc.

Dấu hiệu và triệu chứng

Những đám màu trắng mịn trên lưỡi, trong má và đôi khi cả ở vòm miệng, lợi và amiđan, có thể đau và chảy máu khi bị cọ xát. Tổn thương có thể lan xuống thực quản (viêm thực quản do Candida) gây ra các triệu chứng như nuốt đau hoặc nuốt khó, cảm giác thức ăn bị mắc lại ở cổ hoặc ở ngực và sốt.

Triệu chứng ở trẻ dưới 1 tuổi và ở phụ nữ nuôi con bú

Triệu chứng ở trẻ sơ sinh khỏe mạnh thường xuất hiện trong vài tuần đầu, ngoài những đám tổn thương màu trắng rải rác trong miệng, trẻ có thể khó bú và quấy khóc. Trẻ cũng có thể làm lây bệnh sang mẹ trong khi bú. Phụ nữ cho con bú bị nhiễm Candida có thể có những triệu chứng sau:

- Núm vú đỏ hoặc nhạy cảm bất thường

- Da ở quầng vú căng và đỏ rực

- Đau núm vú

- Cảm giác đau ở sâu khi cho con bú.

Nguyên nhân

Bệnh xảy ra khi hệ miễn dịch bị suy yếu không kiểm soát được sự phát triển của nấm trên cơ thể. Hệ miễn dịch có thể bị suy yếu do bệnh hoặc do các thuốc như prednisone. Hoặc do kháng sinh phá vỡ sự cần bằng tự nhiên của vi sinh vật trên cơ thể.

Xét nghiệm và chẩn đoán

- Lấy mẫu tổn thương soi dưới kính hiển vi

- Nuôi cấy bệnh phẩm ngoáy họng

- Nội soi kiểm tra thực quản trong trường hợp nghi viêm thực quản do Candida.

- Chụp X quang thực quản có thuốc cản quang

Điều trị

- Ở trẻ khỏe mạnh không bị bệnh gì khác có thể không cần điều trị. Nếu bệnh xảy ra do dùng kháng sinh có thể cho trẻ ăn thêm sữa chua để phục hồi sự cân bằng vi khuẩn tự nhiên. Trẻ bị bệnh dai dẳng có thể cần dùng thuốc chống nấm.

- Ở trẻ còn đang bú mẹ cần điều trị cho cả mẹ và trẻ để tránh lây nhiễm. Có thể dùng thuốc chống nấm nhẹ cho trẻ và kem chốgn nấm để bôi vào đàu vú người mẹ. Nếu trẻ bú bình cần rửa sạch đầu ti của bình hằng ngày.

- Ở người lớn khỏe mạnh có thể điều trị bằng cách ăn sữa chua hoặc uống acidophilus dạng viên nang hoặc dung dịch. Sữa chua và acidophilus không tiêu diệt nấm nhưng giúp phục hồi vi khuẩn chí bình thường trong cơ thể. Nếu cách này không hiệu quả bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống nấm.

- Ở người lớn bị suy giảm miễn dịch, bệnh được điều trị bằng thuốc chống nấm dạng viên hoặc dung dịch, liệu trình thường từ 10 – 14 ngày. Trong trường hợp người bị nhiễm HIV giai đoạn muộn Candida albicans đã kháng với các thuốc chống nấm khác, có thể dùng amphotericin B.

Phòng bệnh

- Ăn thêm sữa chua hoặc uống viên nang acidophilus khi phải dùng kháng sinh.

- Điều trị ngay bệnh nấm âm đạo sau khi mang thai hoặc sinh đẻ.

- Bỏ thuốc lá.

- Đi khám răng thường xuyên 6 – 12 tháng một lần.

- Hạn chế đường và những thực phẩm có chứa nấm men, gồm bánh mì, bia và rượu vang. Những thực phẩm này có thể tạo thuận lợi cho sự phát triển của nấm Candida.


--------

Tự “xử lý” nấm Candida

Dân trí) - Nấm Candida thường trú trong cơ thể và phác tác khi cơ thể suy yếu. May mắn thay, bạn có thể tự chữa khỏi nấm Candida mà không cần đến bất kỳ loại thuốc kháng sinh nào.

1. Tinh dầu thảo dược

Những tinh dầu được chiết xuất từ cây đinh hương và cây bạc hà có thể được sử dụng như một phương thuốc tự nhiên giúp trị nấm Candida. Những loại tinh dầu này có tính kháng nấm, giúp ức chế sự tăng trưởng của nấm men.

Bạn có thể sử dụng 2 loại tinh dầu thảo dược này tại chỗ bằng cách thoa hay giã nát lá tươi rồi bôi lên da. Nếu dùng tinh dầu thì nên pha thêm với dầu dừa, dầu hạnh nhân trước khi thoa chúng trên da nhé.

Lưu ý: Nếu đang mang thai thì không nên dùng tinh dầu bạc hà để trị nấm Candida.

2. Sữa chua

Tự xử lý nấm Candida

Dùng sữa chua để điều trị nấm là một cách rất phổ biến vì sữa chua có chứa vi sinh vật có ích cho cơ thể. Sữa chua có thể được sử dụng theo 2 cách là: ăn và thoa tại chỗ.

Ăn sữa chua hàng ngày sẽ giúp giảm thấp nhất sự tăng trưởng của nấm men trong cơ thể. Bạn cũng có thể thoa sữa chua trực tiếp vào khu vực bị nấm trước khi đi ngủ. Sáng hôm sau, hãy làm vệ sinh thật kỹ khu vực này.

Lưu ý: chỉ dùng sữa chua không đường, không hương vị.

3. Tỏi

Đây là một cách “trị” nấm Candida khá nổi tiếng. Thực tế, tỏi có tính kháng khuẩn và chống nấm. Những nghiên cứu cho rằng, thường xuyên ăn tỏi có thể giúp ngăn ngừa sự tái phát của nấm.

Trước đây, tỏi được sử dụng như một loại thuốc đặt ở âm đạo nhằm điều trị nấm nhưng kết quả rất khác nhau. Trong khi đó nó lại gây khó chịu và đau đớn ở âm đạo vì thế cách này không được khuyến khích.

Lê Nhi

------------

“Nỗi kinh hoàng” từ nấm Candida

Câu chuyện 1: Chỉ vì… dung dịch vệ sinh

Nếu tớ nói tớ bị nhiễm nấm Candida chỉ vì dùng dung dịch vệsinh thì các ấy có tin không? Nghe hơi “hoang đường” nhưng mà thật 1000 % luôn đó (thực ra thì nếu chính tớ không “kinh” qua thì tớ cũng không tin đâu).

Nỗi kinh hoàng từ nấm Candida

“Bi kịch” bắt đầu từ một lần tớ đi chợ đêm chơi cùng con bạn, bình thường tớ cũng không hay để ý đến các hàng mỹ phẩm trong chợ đâu, nhưng hôm đó con bạn tớ lại hăm hở “sà” vào xem xem xét xét làm tớ cũng tò mò ngắm nghía theo. Kết cục tớ đã “rinh” về 1 chai nước rửa phụ khoa trông rất “hoa cỏ mùa xuân” và xinh xắn, hương thơm cũng dễ chịu nữa. Ngờ đâu dùng chưa được 2 tuần, tớ đã thấy “cô bé” tự nhiên ngứa rát, thậm chí cả trong “thâm cung” cũng bị ngứa. Đã thế khí hư của tớ còn trắng và đặc hẳn lên, bốc mùi như mùi nấm mốc mới “kinh dị’ chứ. Tớ vội vàng “3 chân 4 cẳng” đi khám bác sĩ ngay lập tức. Lúc ấy tớ vẫn nghĩ là mình bị viêm nhiễm “vùng kín” bình thường thôi.

Khi bác sĩ“phán”làtớ bị nhiễm nấm Candida tớ đã “sốc toàn tập”. Tớ cứ tưởng nấm này chỉ lây qua XXX thôi, mà tớ thì đến “một mảnh tình vắt vai” cũng chưa có… Thấy bộ mặt “thộn” ra rất tội nghiệp của tớ, bác sĩ cười rồi giải thích: “Có rất đông người trên trái đất này mang những bào tử nấm Candida, và cháu là một trong số đó, nhưng không phải ai cũng bị mắc bệnh. Chỉ khi nào gặp điều kiện thuận lợi thì bọn nấm này mới phát tác thôi”. Tớ lại càng trố mắt hơn: “Nhưng cháu vệ sinh rất sạch sẽ thì làm sao mà nấm phát tác được ạ?”.

Nỗi kinh hoàng từ nấm Candida

Bác sĩ bảo: “Có nhiều điều kiện để nấm phát triển lắm: sức đề kháng kém đi này, dùng dung dịch vệ sinh kém chất lượng, hay một số trường hợp uống kháng sinh cũng bị nữa. Cháu có uống loại kháng sinh nào gần đây không?”. Nghe bác sĩ nói tớ mới ngớ người ra: “Cháu không uống kháng sinh nhưng cháu mới mua 1 lọ nước rửa phụ khoa ở chợ đêm ạ”. Bác sĩ lắc đầu bảo tớ: “Thế thì đúng rồi, lẽ ra cháu phải mua loại dung dịch ở hiệu thuốc, có tên tuổi, đảm bảo chất lượng chứ. Dùng hàng không nguồn gốc ở chợ là nguy hiểm lắm, nhất là ở khu vực nhạy cảm này. Thôi bác sẽ kê đơn thuốc cho về dùng nhé. Bỏ ngay lọ dung dịch kia đi. Và nhớ là chữa trị đúng liều nhé, nấm này là dễ tái phát lắm. Xong đợt thuốc này đến đây bác khám lại cho”.

Thật may là vì tớ đi khám kịp thời, chữa trị ngay được từ giai đoạn mới nhiễm bệnh nên chỉ sau một đợt điều trị thuốc là “cô bé” lại khỏe mạnh. Dĩ nhiên là tớ “khiếp vía” nói lời “bye bye” ngay lập tức với lọ dung dịch vệ sinh cũ và cả với mấy hàng bán hóa mỹ phẩm trong chợ đêm luôn.

Câu chuyện 2: Ôi cái bể bơi!!!

Tớ thì lại xui xẻo “đụng” ngay nấm Candida vì… không cắt da bao quy đầu. Bình thường, “cậu nhỏ” của tớ rất “phong độ” và khỏe mạnh, tự nhiên sau một hôm đi bơi nó “dở chứng”, nổi đầy những chấm nhỏ ở “thân”, đã thế còn mẩn đỏ hết lên ở bẹn làm tớ khổ sở vô cùng (mà tớ chỉ đi bơi có đúng một hôm thui đấy). Thế là tớ đành “lọc cọc” đến bác sỹ.

Cảm giác của tớkhi được nghe “kết luận” mình bị nhiễm nấm Candida là một từ duy nhất: “choáng váng”. Tớ vẫn “liệt” nấm Candida vào danh sách các bệnh “đen” chỉ nhiễm qua đường XXX, mà tớ thì chưa “nếm trái cấm” bao giờ nên tớ vẫn “đinh ninh” là mình “miễn dịch” với căn bệnh này.

Hôm ấy đi khám mới biết “kẻ khó ưa” ấy cũng có thể sống dưới da bao quy đầu ở những người không cắt bao quy đầu như tớ, và “khổ chủ” có thể chẳng biết gì cả nếu nó không gây ra sự khó chịu nào. Bác sĩ bảo loại nấm này “rất ưa” những chỗ ẩm ướt, ấm nên những vị trí như miệng, ruột hay dưới da bao quy đầu thường là nơi ở “hấp dẫn” của nó. Bình thường, vì tớ giữ gìn vệ sinh sạch sẽ nên ‘hắn” không có điều kiện “tung hoành”. Chỉ khi tớ đi bơi ở bể bơi đông người, “vùng kín” bị nhiễm khuẩn vì nước bể bơi không sạch thì “tên tội phạm” Candida mới có cơ hội “vùng dậy”.

Sau đó, vì bọn nấm chưa kịp “hành hạ” tớ lâu nên chỉ sau một đợt bôi thuốc là “cậu nhỏ” của tớ “tút” lại được “phong độ”. Cũng từ đó, tớ “kén” bể bơi hơn hẳn, không bạ đâu bơi đấy như trước mà cố gắng tìm bể nào “trông” có vẻ sạch sạch một tí. Tớ cũng “nạp” được nhiều thói quen tốt (ví như ngủ đầy đủ này, kiểm soát stress này, tích cực “chén” những món trước đây chẳng bao giờ ăn như củ cải, cà rốt, rau ngót này…) vì bác sĩ bảo rằng sức khỏe càng tốt thì hệ miễn dịch càng mạnh, càng dễ dàng “đánh thắng” Candida mừ.

Bây giờ thì tớ đã “loại” nấm Candida ra khỏi danh sách “đen” rồi, vì nó có thể nhiễm vào cơ thể bằng những con đường chẳng liên quan gì đến XXX đâu các ấy ạ.

-------------











ta-quan-bambimio-7